بررسی هویت ملی در پایان نامه ها

موضوع اصلی پژوهش حاضر بررسی چگونگی مطالعه هویت ملی ایران توسط پایان نامه های دانشجویی و نتایج حاصل از این مطالعات می باشد، از آنجا که اتفاقات چند دهه اخیر در سطح جهانی، منطقه ای و داخلی موجب افزایش حجم مطالعات در این حوزه شده است، این افزایش حجم مطالعات در کنار اهمیت بحث هویت ملی و پیامد های آن ، موضوع چگونگی مطالعه هویت ملی را به مساله تبدیل نموده است. برای رسیدن به هدف این پژوهش که همانا بررسی و شناخت چگونگی مطالعه هویت ملی در فضای دانشگاهی کشور می باشد از میان جامعه آماری که عبارت از پایان نامه های چهار دانشگاه تهران، علامه طباطبایی، تربیت مدرس و آزاد شهر تهران در فاصله زمانی سالهای 1370-1391 می باشد با روش نمونه گیری هدفمند 88عنوان را به عنوان جامعه نمونه انتخاب و با استفاده از روش تحلیل محتوای مضمونی آنها را از حیث رویکرد روش شناختی، پارادایم های تحقیق،رویکرد مطالعه هویت ملی در ایران و همچنین جهتگیری یافته های پایان نامه نسبت به هویت ملی ایرانی مورد مطالعه قرار دادیم. مهمترین نتایج بدست آمده حاکی از آنست که بیشتر پایان نامه ها با استفاده از روش کیفی و از نوع هرمنوتیکی تاریخی در قالب پارادایم واقعیت اجتماعی و با توسل به رویکرد و نظریات مدرن مطالعه هویت ملی به مطالعه پرداخته اند و بیشتر جهتگیری یافته ها ی آنان نیز نسبت به هویت ملی ایرانی منفی بوده است، همچنین مشخص شدکه هرگاه از رویکرد جامعه شناسی تاریخی استفاده شده است و به عبارتی هویت ملی به شکلی بومی وبا توجه به ویژگی های خاص وتاریخی ایران مورد مطالعه قرار گرفته است جهتگیری یافته ها نسبت به هویت ملی ایرانی مثبت بوده است اما با توجه به آنکه بیشتر مطالعات انجام شده بارویکردهایی غیر از جامعه شناسی تاریخی و مطالعه بومی انجام شده است، می توان گفت که اکثریت پایان نامه های انجام شده در حوزه هویت ملی ایران دچار نظریه زدگی بوده و بیش از آنکه کیس مورد مطالعه و ویژگی های آن، مورد نظر قرار گیرد پیش فرضهای نظری (برآمده از مطالعاتی با خواستگاه کشورهایی که به لحاظ تاریخی، تمدنی و... تفاوت های اساسی با ایران دارند) راهنمای مطالعات بوده است.