بررسی تحلیلی مشروعیت سیاسی حاکمیت در دوره تیموریان(912-771 ه.ق)

مشروعیت یک نظام سیاسی، چیزی جز فراهم آوردن مجوزی برای اعمال قدرت نظام سیاسی مورد نظر نیست. قدرت های حاکم همواره تلاش می نمایند، اسبابی را فراهم کنند که تبعیت زیردستان از خود را تسهیل نموده و به سلطه بهتر و کسب اطاعت بیشتر دست یابند. مشروعیت، متضمن توانایی نظام سیاسی در ایجاد و حفظ این اعتقاد است که نهادهای سیاسی موجود، مناسب ترین نهادها برای جامعه هستند. هیچ نظام سیاسی بدون وجود حداقلّی از اعتقاد و باور زیر دستان، تحقق و تداوم واقعی نخواهد داشت؛ البته باور به اعتبار یک قدرت، الزاماً به معنای حقانیت و درستی آن نیست. در نظام های مشروع، قدرت و حاکمیت سیاسی در مقایسه با نظام هایی که با بحران مشروعیت روبرو هستند، راحت تر اعمال می شود و نظام سیاسی ثبات و پایداری بیشتری دارد. دوره ای که بررسی مشروعیت حاکمیت آن در این تحقیق مدّ نظر قرار گرفته، دوره تیموریان است. تیمور736-807ق. و جانشینان وی از سال 771ق. تا سال 912ق. بر ماوراءالنهر و فلات ایران حکومت می کردند. تیموریان برای مشروعیت بخشیدن به حاکمیت خود اصول و ابزارهای مختلفی همچون سنت های قبیله ای- مغولی، رویکردهای اسلامی و ایرانی و تکاپوهای فرهنگی را مورد توجه قرار می دادند. در پژوهش حاضر، نگارنده به روش توصیفی و تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه ای به بررسی و تحلیل مشروعیت حاکمیت تیموریان بر اساس معیارهایی چون؛ سنت های قبیله ای و مشروعیت مغولی، اندیشه های سیاسی ایرانی، رویکردهای مذهبی سلاطین تیموری و نهایتاً کارآمدی حکومت می پردازد. کلید واژه ها: مشروعیت، تیموریان، تزوکات، چنگیز، قبیله.