سامان دهی فضایی- کالبدی بافت فرسوده شیراز نمونه موردی: ( محله ی شیخ جنید )

سیر تحولات مجتمعات زیستی که منجر به تشکیل ساختار معماری وشهرسازی در تمدن های مختلف جهان شده است، در ایران نیز با توجه به شرایط خاص اقلیمی ، فرهنگی و اعتقادی موجب پیدایش بافت های شهری شده که توانسته در طول سالیان دراز به حیات خود ادامه داده وبابهره گیری از تجربیات ساکنانش به تکامل رسیده وگسترش یابد. همگام با تغییرات اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی بافت های شهری نیز مواجه با تغییر شکل و شالوده گردیدند . در این میان بخش مرکزی شهرها به دلیل هجوم کاربری های تجاری، ترافیک ،آلودگی محیط ، افزایش جرم دچار افت شهری شده و مناطق مسکونی این بخش شهر رو به فرسودگی گذاشت . که سبب تخلیه تدریجی محل از ساکنان قدیمی، مهاجرت اقشار اجتماعی اصیل مناطق قدیمی، و جایگزینی آنها با مهاجرین ناهمگون گردید. محله شیخ جنید که در مرکز شهر شیراز قرار گرفته است، نمونه ای از نواحی خرد دچار افت به شمار می رود. تجربیات مفیدی از مرور تجارب جهانی در زمینه بافت فرسوده شهری و منشورها، قطعنامه ها، اساس نامه ها ، طرح ها و قوانین در جهان و ایران بدست آمد. در ادامه معیارهای سامان دهی فضایی - کالبدی به منظور شناسایی و تحلیل افت محلات شهری در نمونه موردی شیخ جنید انتخاب گردید و مورد بررسی قرار گرفت. روش پژوهش در این پایان نامه توصیفی- تحلیلی است و نوع پژوهش کاربردی- نظری می باشد؛ برای جمع آوری داده ها از روش کتابخانه ای، پرسشنامه و میدانی استفاده شده است. نوع داده ها کمی می باشد در تجزیه و تحلیل داده ها از روش های استنباطی استفاده می شود. نتایج بررسی معیارها در محله شیخ جنید نشان می دهد که افزایش افت اقتصادی و اجتماعی در محله شیخ جنید منجر به تشدید افت در ابعاد کالبدی و محیطی در این محله گردیده است. علاوه براین پایین بودن تحصیلات ساکنین، ناامنی، بزه کاری و آسیب های اجتماعی در محله شیخ جنید، افت اجتماعی را در محله موجب شده است و همچنین سطح نسبتاً پایین درآمد به واسطه مشاغل غیررسمی از طرفی افت اقتصادی را موجب شده است و ازسوی دیگر موجب بروز آسیب های اجتماعی و بزه کاری شده است و وجود افت اجتماعی و اقصادی، افت کالبدی و محیطی را به همراه داشته است. به طورکلی بررسی نشان می دهد که کاربری محله بطور نامناسب قرار گرفته و پوشش لازم را برای خدمات محله ای ندارد. همچنین عملکردهای فضایی – کالبدی محله از کارایی لازم برخوردار نیست.