اثر چهار رقم رز روی ویژگی های زیستی کنه تارتن دو لکه ای( tetranychus urticae(acari:tetranychidae و سن شکارگر orius albidipennis (hem:anthocoridae و خصوصیات شکارگری آن

چکیده کنه تارتن دو لکه ای tetranychus urticae koch. یکی از مهم ترین آفات کلیدی در گلخانه های پرورش گل رز می باشد که کنترل آن به دلیل مقاومت به طیف وسیعی از آفت کش ها مشکل گشته است. یکی از گزینه های ممکن برای مهار این آفت، کنترل بیولوژیک است. هدف از انجام این پژوهش بررسی اثر چهار رقم گل رز آنوک، کول واتر، ماروسیا و وندتا بر کنترل بیولوژیک کنه دو لکه ای توسط سن شکارگر orius albidipennis reuter. بود. برای این کار جدول زندگی کنه تارتن دو لکه ای در شرایط گلخانه و سن شکارگر o. albidipennis در شرایط آزمایشگاهی روی چهار رقم رز بررسی شد. همچنین میزان تغذیه و واکنش تابعی سن o. albidipennis روی کنه دو لکه ای در هر یک از ارقام بررسی گردید. این آزمون ها در قالب طرح کاملا تصادفی و در شرایط آزمایشگاهی انجام شدند. اثر رهاسازی سن شکارگر روی ارقام حساس و مقاوم رز در قالب طرح فاکتوریل کاملا تصادفی و در شرایط گلخانه مقایسه گردید. همچنین پاسخ بویایی کنه دو لکه ای و سن شکارگر نسبت به رایحه های القایی ناشی از هر یک ارقام، توسط آزمون مربع کای تعیین شد. نتایج بررسی جدول زندگی کنه دو لکه ای دلالت بر اثر رقم گیاه بر تولید مثل کنه دو لکه ای داشت. کنه دو لکه ای بالاترین نرخ ذاتی رشد را روی رقم وندتا و پایین ترین این مقدار را روی رقم کول واتر داشت. ارقام مختلف رز نتوانستند اثر معنی داری روی خصوصیات زیستی و تولید مثلی سن o. albidipennis بگذارند. واکنش تابعی سن o. albidipennis روی مراحل تخم و ماده بالغ کنه دو لکه ای از نوع دوم بود و ارقام مختلف رز نتوانستند اثری بر نوع واکنش تابعی و مقدار پارامترهای آن داشته باشند. همچنین ارقام مختلف رز نتوانستند اثر معنی دار بر میزان تغذیه مراحل مختلف سن o. albidipennis از کنه دو لکه ای بگذارند. با این وجود اثر رقم گیاه بر نرخ شکارگری سن شکارگر معنی دار بود. به طوری که نرخ شکارگری این سن در ارقام آنوک و وندتا بالاتر از ارقام کول واتر و ماروسیا بود. آزمایش های بویایی سنجی نشان دادند که واکنش کنه دو لکه ای و سن o. albidipennis نسبت به رایحه های ناشی از ارقام مختلف رز در حالت عاری از آفت متفاوت است. رایحه های القایی ارقام مختلف گل رز برای کنه های دو لکه ای دور کننده (به استثناء رقم وندتا)، و برای سن شکارگر جلب کننده بودند. نتایج حاصل از این آزمایش ها حاکی از تفاوت در رایحه های القایی تولید شده توسط ارقام مختلف گل رز بود. اثر رهاسازی سن o. albidipennis روی جمعیت کنه دو لکه ای در رقم رز مقاوم (کول واتر) و حساس (وندتا) مقایسه شد. نتایج نشان دادند که علی رغم این که اثر متقابل رقم مقاوم و رهاسازی سن شکارگر از نوع آنتاگونیستی بود، سن شکارگر در رقم کول واتر توانست کنترل بسیار موفق تری روی جمعیت کنه دو لکه ای نسبت به رقم وندتا داشته باشد. نتایج این پژوهش، اهمیت بررسی روابط سه سطح تغذیه گیاه، میزبان و دشمن طبیعی را در کنترل بیولوژیک روشن می سازد.