بررسی ماهیت فقهی نمایندگی مجلس

پایان نامه
چکیده

امروزه پارلمان (مجالس قانونگذاری) قلب دموکراسیهای معاصر است. گستره وظایف و اختیارات نمایندگان، آنان را به عناصری موثر و نقش آفرین در اداره جوامع سیاسی تبدیل کرده است. در این پژوهش، علاوه بر بررسی و نقد برخی از مهم ترین نظریات در باره ماهیت نمایندگی، برآنیم تا با کاوشی در قواعد حوزه فقه و با توجه به ویژگیهای خاص نمایندگی و با در نظر گرفتن مولفه ها و شاخصه های ویژه پیمان نمایندگی، به این پرسش پاسخ دهیم که ماهیت فقهی نمایندگی مجلس چیست؟ و رابطه میان انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان از کدام نوع پیمانها و قراردادهاست. بنابراین پژوهش را در دو بخش تنظیم کرده ایم ؛ بخش اول: کلیاتی مثل 1-پیشینه شکل گیری مجلس 2-ساختار قدرت در جمهوری اسلامی ایران و..در فصل دوم : مفاهیمی مانند: 1. نماینده 2.وکالت 3 .جعاله 4.نقابت اشاره شده است. بخش دوم: که بخش اصلی این پژوهش است و با دقت نظر و تفصیل بیشتری مورد بررسی قرار گرفته وان ماهیت فقهی نمایندگی مجلس است ونظریات مختلف مثل نظریه وکالت،که یکی از مهم ترین نظریه ها در باب ماهیت نمایندگی است. وکالت، نهادی قدیمی و ریشه دار در فقه است که فقها در کتاب الوکاله از ان سخن گفته اند، عقدی است جایز که آن را به «استنابه فی التصرف» یعنی «نایب گرفتن در تصرف» تعریف کرده اند . لذا گروهی بر این اعتقادند که نمایندگی مجلس نوعی وکالت است و نماینده پارلمان در امور تقنینی و وظایف مربوط، وکیل مردم است. به تعبیر دیگر مردم (رأی دهندگان) موکل، نماینده مجلس، وکیل و رابطه بین این دو وکالت است. همچنین نضریات دیگری نیز مطرح است مانند؛ نظریه جعاله، نظریه نقابت ونظریه کارگزاری ولایت فقیه، که، تلاش شده است همراه با نقد ادله، مساله را مورد واکاوی قرار داده است .و در فصل اخر از این بخش، مستقل بودن نهاد نمایندگی را مورد تحلیل قرار داده است. که قول مختار نیز همین است.

منابع مشابه

بررسی ماهیت فقهی حقوقی نمایندگی مجلس شورای اسلامی

جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از نظام های حکومتی دارای مجلسی واحد، جایگاه و صلاحیتهای ویژه ای را برای قانون گذاری در نظر گرفته است. صلاحیت تقنین در عموم مسائل داخلی و خارجی، حق تحقیق و تفحص در تمام امور کشور، کنترل و نظارت فراگیر بر قوه مجریه، انحلال ناپذیری مجلس شورای اسلامی و سمت نمایندگی، آن را از مرتبت و حساسیت خاصی برخوردار می سازد. لذا در این پژوهش با بررسی ماهیت فقهی و حقوقی، نمای...

15 صفحه اول

بررسی و نقد نظریۀ وکالت در عرصۀ ماهیت نمایندگی مجلس

پس از تأسیس مجلس و ورود مفهوم نمایندگی به ادبیات سیاسی ایران، شخصیت‌های علمی و به‌تبع آن مردم جامعه، این نهاد سیاسی را وکالت شرعی تلقی کردند. تصریح علما و اندیشمندان بر تطبیق این نهاد بر وکالت شرعی این دیدگاه را قوت می‌بخشید. با این‌حال هنوز جای این پرسش باقی مانده که آیا این تلقی حاصل اندیشه‌ورزی و تتبع آگاهانه و عالمانۀ اندیشمندان بود یا اینکه راه‌حلی برای بومی‌سازی این نهاد نوبنیاد در جامعۀ ...

متن کامل

تحلیل ماهیت نمایندگی مجلس در نظام جمهوری اسلامی ایران

پس از ورود مفهوم نمایندگی مجلس به ادبیات سیاسی ایران در عصر مشروطه، اندیشمندان عرصه فقه و حقوق به تحلیل و تبیین ماهیت این نهاد پرداختند؛ و در این خصوص تاکنون نظرات مختلفی ارائه داده‌اند. گروهی نمایندگی مجلس را همان وکالت شرعی و عده‌ای، آن را نیابت دانسته‌اند. برخی نیز نمایندگی را صِرف کارگزاری ولایت به‌شمار آورده‌اند. با بررسی و دقت در مبانی و تحلیل‌های نظریه‌پردازان می‌توان دریافت، هر‌یک از این...

متن کامل

بررسی و نقد نظریۀ وکالت در عرصۀ ماهیت نمایندگی مجلس

پس از تأسیس مجلس و ورود مفهوم نمایندگی به ادبیات سیاسی ایران، شخصیت های علمی و به تبع آن مردم جامعه، این نهاد سیاسی را وکالت شرعی تلقی کردند. تصریح علما و اندیشمندان بر تطبیق این نهاد بر وکالت شرعی این دیدگاه را قوت می بخشید. با این حال هنوز جای این پرسش باقی مانده که آیا این تلقی حاصل اندیشه ورزی و تتبع آگاهانه و عالمانۀ اندیشمندان بود یا اینکه راه حلی برای بومی سازی این نهاد نوبنیاد در جامعۀ ...

متن کامل

ماهیت نمایندگی با تکیه بر مفاهیم اسلامی ـ فقهی

متن کامل

تحلیل ماهیت نمایندگی مجلس در نظام جمهوری اسلامی ایران

پس از ورود مفهوم نمایندگی مجلس به ادبیات سیاسی ایران در عصر مشروطه، اندیشمندان عرصه فقه و حقوق به تحلیل و تبیین ماهیت این نهاد پرداختند؛ و در این خصوص تاکنون نظرات مختلفی ارائه داده اند. گروهی نمایندگی مجلس را همان وکالت شرعی و عده ای، آن را نیابت دانسته اند. برخی نیز نمایندگی را صِرف کارگزاری ولایت به شمار آورده اند. با بررسی و دقت در مبانی و تحلیل های نظریه پردازان می توان دریافت، هر یک از این...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم - دانشکده الهیات و معارف اسلامی

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023