پیش بینی کننده های تاب آوری در نوجوانان در معرض خطر: نقش متغیرهای فردی، خانوادگی و اجتماعی

مطالعات قبلی نشان داده اند که زندگی در مناطق و خانواده های پرخطر، با بروز رفتارهای ناسازگارنه در نوجوانان رابطه دارد. نوجوانانی که علی رغم مواجه با چنین شرایطی، سالم می مانند، تاب آور نامیده می شوند. هدف از این پژوهش، تعیین پیش بینی کننده های تاب آوری در نوجوانان در معرض خطر در سه سطح فردی، خانوادگی و اجتماعی بود. بدین منظور 386 نفر از دانش آموزان 13 تا 18 ساله شهرستان شهریار که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده بودند، پرسشنامه های عوامل محافظ و خطرساز سوءمصرف مواد، تاب آوری، عزت نفس روزنبرگ، حمایت اجتماعی و نسخه بازنگری شده رفتارهای پرخطر را تکمیل کردند. برای تحلیل داده های پژوهش از روش همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی استفاده شد . یافته های پژوهش نشان داد که تاب آوری در سطح فردی بیشترین رابطه معنادار را با امید، در سطح خانوادگی با حمایت خانواده و در سطح اجتماعی با احساس تعهد به مدرسه داشت. همچنین بر اساس نتایج حاصل از رگرسیون سلسله مراتبی، یافته های پژوهش نشان داد که متغیرهای فردی (امید، عزت نفس، هیجان خواهی، مهارت های اجتماعی و مذهب) بهترین پیش-بینی کننده های تاب آوری در نمونه مورد مطالعه هستند. پس از متغیرهای فردی، متغیرهای خانوادگی (حمایت خانواده) و در نهایت متغیرهای اجتماعی ( تعهد به مدرسه و فضای روانی-اجتماعی مدرسه) بیشترین نقش را در پیش بینی تاب آوری نمونه مورد مطالعه داشتند. بنابراین توجه به این متغیرها می تواند در پیشگیری از رفتارهای پرخطر و ارتقاء تاب آوری نوجوانان در معرض خطر، موثر باشد.