مدلسازی اثرات تغییرات کاربری های شهری با استفاده از عامل تصمیم گیر

در کشورهای در حال توسعه به دلیل رشد سریع و بدون برنامه ریزی شهرها، عموماً توسعه ی اتفاق افتاده، مطابق با استانداردهای شهرسازی نمی باشد و عدم فراهم نمودن تسهیلات و خدمات مورد نیاز از یک سو و وقوع کاربری های ناسازگار در مجاورت یکدیگر از سوی دیگر، موجب پایین آمدن سطح کیفیت و کار آیی کاربری ها گردیده است. روش های سنتی برنامه ریزی کاربری اراضی شهری، در برخورد با چنین مشکلاتی به دلیل عدم وجود یک محیط پویا که در آن اثرات تغییر کاربری را نشان دهد، ناتوان عمل کرده اند. هدف اصلی این تحقیق ارائه یک مدل دینامیک تغییر کاربری شهری به عنوان ابزاری جهت تصمیم گیری طراحان و برنامه ریزان شهری است تا با کمک آن بتوانند کاربری های شهری را به سمت و سویی سوق دهند، که برآورده کننده اهداف توسعه پایدار شهری باشند. در این تحقیق سعی شده است تا با بهره گیری از عامل، به عنوان یک ابزار قدرتمند در شبیه سازی و مدیریت پدیده های پویا و پیچیده، اثرات متقابل کاربری های شهری در مقیاس پلاک مدل شود. در مدل طراحی شده از دو معیار سازگاری و وابستگی جهت سنجش اثرات متقابل کاربری ها و از دو نوع عامل مدل مبنا و هدف گرا جهت مدل سازی عامل مبنا استفاده شده است. عامل مدل مبنا که عامل «پلاک» نامیده می شود، وظیفه جمع آوری اطلاعات از محیط (پلاک های همسایه)، محاسبه دو معیار سازگاری و وابستگی و همچنین مراوده اطلاعاتی با عامل هدف گرا را دارد. عامل دیگر عامل «تصمیم گیر» و از نوع عامل های هدفگرا می باشد که از منطق فازی جهت تصمیم گیری استفاده می کند. این عامل اطلاعات ارسالی از عامل پلاک را دریافت و برای هر پلاک اولویت کاربری تعیین می کند، سپس تصمیم می گیرد که چه پلاکی برای تغییر کاربری مناسب تر است. مدل طراحی شده در محله باغ صبا واقع در منطقه هفت تهران اجرا و اعتبار سنجی شد. نتایج حاصل از اعتبار سنجی نشان می دهد، که با اجراهای متوالی، میزان سازگاری و وابستگی کاربری پلاک های منطقه افزایش یافته است. خروجی مدل می تواند به عنوان پیشنهادی برای تصمیم گیری مالکان زمین جهت انتخاب کاربری بهینه مورد استفاده قرار گیرد.