بررسی و مقایسه توان ترسیب کربن گونه های شاخص در فضای سبز سایت ذوب آهن اصفهان

چکیده: این تحقیق با هدف مشخص نمودن قابلیت ترسیب کربن در چند گونه کشت شده در جنگلکاری ها و فضای سبز سایت ذوب آهن اصفهان از طریق بررسی و آنالیز اندامهای گیاهی و خاک آن منطقه انجام گرفت. لازم به ذکر است، این پژوهش بر روی پنج گونه (شامل: سرو نقره ای، کاج الدار، بادام کوهی، لیلکی امریکایی و اقاقیا) از گونه های مختلف کشت شده در منطقه با سنین 17 تا 18 سال صورت گرفت. در هر قطعه مورد مطالعه ترانسکتی به طول 100 متر اجرا شده( حدودا در هر ترانسکت 30 درخت) و اطلاعاتی از درخت شامل قطر برابر سینه(dbh)، ارتفاع (h) و قطرهای کوچک (l) و بزرگ (w) تاج اندازه گیری گردید. در ضمن جهت برآورد تعداد در هکتار هر گونه تعداد 10 پلات 200 متر مربعی (02/0 هکتاری) به صورت تصادفی در قطعات هر گونه در منطقه اجرا شد. سپس برای هر گونه پنج طبقه قطری مشخص شد. با توجه به پراکنش تعداد در کلاسه های قطری و با توجه به ضوابط، شرایط و محدودیت در قطع درختان در یک منطقه با کاربری صنعتی، پس از صدور مجوز لازم، تعداد یک اصله از هر کلاسه قطری به صورت تصادفی انتخاب، نشانه گذاری و قطع گردید. پس از قطع درخت، اندام های مختلف (ریشه، تنه و شاخه و برگها) توزین شدند. به منظور بررسی خاک، در هر ترانسکت اجرا شده در منطقه یک پروفیل خاک حفر گردید. در کل تعداد 8 پروفیل خاک در قطعات مورد نظر برداشت شد. در نمونه های خاک، کربن آلی به علاوه تعدادی فاکتور فیزیکی و شیمیایی بررسی شد. درصد کربن آلی نمونه تنه و شاخه، ریشه و برگ و لاشریزه به روش احتراق در کوره تعیین شد. به طور کلی اندام چوبی (مجموع تنه و شاخه ها) در تمامی گونه ها میزان ذخیره کربن بیشتری نسبت به دو اندام دیگر دارد و بعد از آن ذخیره کربن ریشه و سپس ذخیره کربن برگ تاج درختان قرار گرفته اند.همچنین نتایج این تحقیق نشان داد،گونه سرو نقره ای از بین چهار گونه دیگر مورد مطالعه بیشترین میزان ترسیب کربن در هکتار (31 درصد) را به خود اختصاص داده است. به طور کلی در هر هکتار از منطقه مورد مطالعه سهم ذخیره کربن بیوماس 30 درصد و سهم ذخیره کربن خاک 70 درصد بدست آمد و نشان می دهد که ذخیره کربن در خاک بیشتر از بیوماس هوایی می باشد. در پایان نیز طبق محاسبات انجام گرفته، مجموعا توده های مورد مطالعه و خاک آنها، 34/517 میلیون دلار، ارزش اقتصادی حاصل از ترسیب کربن در منطقه مورد مطالعه دارند.