مطالعات کانی شناسی وژنز کانسار منگنز رگه ای جنوب روستای ساری کند، شمال غرب ماهنشان، استان زنجان

ذخیره منگنز ساری کند در حدود 30 کیلومتری شمال غرب ماهنشان، استان زنجان واقع شده است. محدوده مورد مطالعه بخشی از زون زمین ساختی البرز- آذربایجانمی باشد. این کانسار به صورت عدسی مانند در یک زون برش گسلی در داخل سنگ های میزبان کربناته (سازند لار) رخ داده است. این زون گسله با جهت شمال غرب- جنوب شرق به طول چند صد متر امتداد داشته و در آن سنگ ها به شدت برشی شده-اند و مسیر مناسبی جهت تراوش سیالات حاوی منگنز فراهم نموده است. اکسید های منگنز به صورت توده ای و نیز سیمان پرکننده فضا های خالی بین قطعات برشی بوده و بافت های کلیه ای، گل کلمی و نواری نشان می دهند. میانگین عیار منگنز در کانسنگهای غنی از منگنز برابر 45% و میانگین نسبت mn/fe برای کانسنگ ها برابر 460 می باشد. درکانسنگ منگنز ساری کند میانگین اورانیوم و توریم به ترتیب ppm 25/18 و ppm 14/0 بوده و نسبت u/th برابر با 38/130 می باشد. نسبت های بالای u/th (1<) می تواند نشانگر نهشت این عناصر از سیالات گرمابی و تاثیر کمتر مواد آواری باشد. همچنین همبستگی منفی mno باal2o3, k2o, fe2o3, و tio2بیانگر جدا شدن و تفکیک منگنز از یک سورس گرمابی است.نسبت lan/ndn تقریبا برابر 5 بوده که ممکن است دلالت بر منشاء هیدروترمال درونزاد برای محلول های کانه دار داشته باشد. یافته های آنالیتیک ترسیم شده در نمودارهای دو متغیره (as+cu+mo+pb+zn) در مقابل co/ni و نمودار سه متغیره mn- fe- al (co+ni+cu) ×10 بیشتر از منشاء هیدروترمالی محلول های منگنزدار در ساری کند حمایت می کنند. به طور کلی عوامل مختلفی در تشکیل این کانسنگ نقس اساسی را ایفا کرده اند که ازاین بین می توان به افزایش ph، کاهش دما و فشار و جذب سطحی اشاره کرد.