تحلیل آماری و سینوپتیکی کولاک برف در استان آذربایجان غربی

مخاطرات محیطی یکی از انواع مخاطراتی است که برای جوامع انسانی خطراتی به بار می آورد. از جمله این مخاطرات پدیده کولاک برف است. این پدیده از جمله مخاطرات اقلیمی است که در نتیجه ریزش برف توام با باد(15 متر بر ثانیه) و درجه حرارت های پایین(زیر صفر درجه سانتی گراد) رخ داده و باعث زیان های شدید می گردد. زیان های این پدیده در برنامه ریزی های عمرانی، خدمات شهری، محدودیت های حمل ونقل و تعطیلی ادارات بررسی شده است. از آنجائیکه استان آذربایجان غربی جزو مناطق کوهستانی و واقع در عرض های بالا می باشد همین ویژگی در شدت و تداوم کولاک ها تاثیرگذار است. در این تحقیق به منظور تحلیل آماری و سینوپتیکی کولاک برف در استان آذربایجان غربی، داده های مربوط به کدهای هوای حاضر در طی دوره آماری 1986 تا 2009 از سازمان هواشناسی کشور دریافت شد. و با استفاده از نرم افزار excel و spss کدهای مربوط به کولاک برف(کدهای 36 تا 39) مشخص و به بررسی آماری داده ها پرداخته شد. سپس نقشه های مربوط به فشار، امگا(ناپایداری)، دما و جهت و سرعت باد از سایت cdc.noaa.gov دریافت شدند و به تحلیل سینوپتیکی پرداخته شد. نتایج تحقیق نشان داد که در طی دوره آماری مورد مطالعه 322 روز، همراه با کولاک برف بوده اند که سال 1992 دارای بیش ترین و سال 1999 دارای کم ترین روز همراه با پدیده کولاک برف بوده اند. و با توجه به این که رخداد پدیده کولاک برف مربوط به فصل سرد سال می باشد، بررسی نشان داد که ماه های ژانویه و فوریه زمان اوج رخداد پدیده کولاک برف هستند. و با توجه به شرایط سینوپتیکی حاکم بر منطقه، ارتفاع و عامل توپوگرافی که از مهم-ترین عوامل تاثیرگذار در رخداد پدیده کولاک برف هستند، از هفت ایستگاه سینوپتیکی مورد مطالعه، ایستگاه سردشت دارای بیش ترین و خوی دارای کم ترین روز همراه با پدیده کولاک برف بوده اند. و در نهایت نتایج حاصل از تحلیل سینوپتیکی نشان داد که در طی دوره آماری مورد مطالعه در استان آذربایجان-غربی دو الگوی گردشی در رخداد پدید کولاک برف نقش داشته اند: الگوی گردشی کم فشار دریای خزر- پرفشار اروپای شرقی و الگوی کم فشار شمال دریای سیاه.