میزان پایایی تئوری q توبین جهت اندازه گیری عملکرد مالی شرکتها از دیدگاه نظری و تجربی

امروزه ارزیابی عملکرد سازمانها و نهادهای خصوصی از مهمترین فاکتورهای اثرگذار بر رشد بازارهای سرمایه کشورها محسوب می گردد. اما اثربخشی این عوامل زمانی میسر خواهد بود که جامعه بعنوان صاحبان سرمایه این نهادها، ابزار مناسبی جهت ارزیابی سرمایه گذاریهای بالفعل و بالقوه پیش روی خود داشته باشند. پژوهش حاضر با استناد به مفاهیم بهینگی سود در اقتصادهای با ساختار متفاوت از رقابتی کامل، تئوری q توبین که در حال حاضر یکی از مهمترین شاخص های اندازه گیری عملکرد محسوب می گردد را از دیدگاه نظری و تجربی مورد اعتبارسنجی قرار داده و معیارهای نسبت سودناخالص به کل داراییها و نسبت هزینه های عملیاتی به کل داراییها را که مستقیماً از متغیرهای اثرگذار بر ارزش شرکت استخراج شده اند را به عنوان جایگزین هایی برای شاخص q، معرفی می نماید. همچنین جهت بررسی میزان روایی و پایایی پژوهش، شاخص های مذکور با متغیرهای سازوکارهای حاکمیت شرکتی(استقلال هیات مدیره، سهام داران نهادی، سهام داران عمده و مدیریت سود) مورد سنجش میدانی قرار داده شده و نتایج موید این مطلب هستند که شاخص های مذکور در شرایط فعلی اقتصادی کشور، به مراتب کاراتر از شاخص توبین جهت اندازه گیری عملکرد سازمانها می باشند. این پژوهش از نوع همبستگی بوده و از رگرسیون خطی چندمتغیره و ساختار داده های پنلی با اثرات ثابت جهت بررسی روابط بین متغیرهای استفاده کرده است. همچنین جهت اجرای میدانی این پژوهش از داده های مربوط به 71 شرکت بورس اوراق بهادار تهران(tse) در دامنه ی زمانی 1384 تا 1390 که جمعاً 497 سال-شرکت را تشکیل دادند، استفاده گردیده است.