برآورد روند ژنتیکی و فنوتیپی سن در زایش اول، فاصله زایش، روزهای باز و تعداد تلقیح به ازای آبستنی در گاوهای هلشتاین استان اصفهان

چکیده به منظور برآورد روند ژنتیکی وفنوتیپی برخی از صفات تولیدمثلی از جمله سن در زایش اول، فاصله زایش، روزهای باز و تعداد تلقیح به ازای آبستنی از داده های مربوط به 62 گاوداری استان اصفهان استفاده شد. گاوداری ها تحت پوشش شرکت تعاونی کشاورزان و دامپروران صنعتی وحدت اصفهان بودند. داده های مورد بررسی مربوط به سال های 1365 تا 1391 بود که شامل 167793 رکورد مربوط به 63866 گاو هلشتاین بود. پس از بررسی اثرات ثابت موثر بر صفات تولید مثلی مورد مطالعه، پارامترهای ژنتیکی با استفاده از مدل دام خطی و با بهره گیری از روش حداکثر درست نمایی محدود شده (reml) برآورد شد. روند ژنتیکی و فنوتیپی از طریق رگرسیون ارزش های اصلاحی و ارزش های فنوتیپی بر اساس سال تولد برآورد شد. گله-سال-فصل تولد و تعداد روز آبستنی اثر معنی داری(01/0p<)بر سن در زایش اول نشان داد، شکم زایش، تعداد تلقیح به ازای آبستنی، نوع زایش، و فاصله زایش تا اولین تلقیح اثر معنی داری(01/0p<) بر فاصله زایش داشت، شکم و نوع زایش اثر معنی داری(01/0p<) بر روزهای بازداشت، و گله-سال-فصل زایش (01/0(p<، شکم زایش و فصل تلقیح منجر به آبسنتی (01/0p<) اثر معنی داری بر تعداد تلقیح به ازای ٍآبستنی نشان داد. وراثت پذیری سن در زایش اول 007/0±19/0، فاصله زایش 005/0±06/0، روزهای باز 004/0±041/0 و تعداد تلقیح به ازای آبستنی 004/0±071/0 برآورد شد. روند فنوتیپی سن در زایش اول 08/1±48/3-، فاصله زایش 5/0±41/0-، روزهای باز 2/0±42/0-، تعداد تلقیح به ازای آبستنی در شکم اول0025/0±013/0 و تعداد تلقیح به ازای آبستنی در شکم دوم به بالا 01/0±031/0 برآورد شد. روند فنوتیپی کاهشی و مطلوبی مربوط به سن در زایش اول، فاصله زایش و روزهای باز ، همچنین روندی افزایشی و نامطلوب در تعداد تلقیح به ازای آبستنی در گاوهای شکم اول و دوم به بالا مشاهده شد. روند ژنتیکی سن در زایش اول 06/0±07/0، فاصله گوساله زایی 5/0±56/0-، روزهای باز 06/0±02/0-، تعداد تلقیح به ازای آبستنی در گاوهای شکم اول 001/0±0015/0 وتعداد تلقیح به ازای آبستنی در گاوهای شکم دوم به بالا 005/0±0005/0 برآورد شد. روند ژنتیکی در روزهای باز و فاصله زایش روندی کاهشی و مطلوب ولی در مورد سن در زایش اول وتعداد تلقیح به ازای آبستنی روندی افزایشی و نامطلوب نشان داد. روند ژنتیکی و فنوتیپی سن در زایش اول متناقض بود بصورتی که روند فنوتیپی مطلوب و روند ژنتیکی نامطلوب بدست آمد. این نشان می دهد در این صفت از نظر مدیریتی اقدامات موثری صورت گرفته است ولی انتخاب معنی داری برای پیشرفت ژنتیکی صورت نگرفته است.