اثر پاکلوبوترازول بر ریشه زایی قلمه های تیمار شده باایندول بوتیریک اسید ارقام زرد و دکل زیتون

زیتون (olea europaea l.) درختی همیشه سبز نیمه گرمسیری با عمر طولانی و بومی منطقه مدیترانه و برخی قسمت-هایی آسیای صغیر است. روش تکثیر معمول این گیاه، استفاده از قلمه های نیمه خشبی برگدار است. قلمه های درخت زیتون سخت ریشه زا است. قلمه های برخی از ارقام زیتون توسط تیمار با ایندول بوتیریک اسید واکنش بهتری نشان می دهد در حالی که قلمه های دیگر ارقام با تیمار توسط ایندول بوتیریک اسید نیز ریشه زایی پایینی دارند. پاکلوبوترازول از جمله کند کننده های رشد و ترکیب ضد جیبرالین می باشد که در برخی موارد سبب افزایش ریشه زایی می شود. در این پژوهش تأثیر تنظیم کننده رشد ایندول بوتیریک اسید و پاکلوبوترازول بر ریشه زایی قلمه های نیمه خشبی زیتون بررسی گردید. در این آزمایش که در سال 1391 در گلخانه های آموزشی-پژوهشی علوم باغبانی دانشگاه صنعتی انجام شد از 4 غلظت پاکلوبوترازول (صفر، 1000، 2000 و 4000 میلی گرم در لیتر) در ترکیب با ایندول بوتیریک اسید (2000 میلی گرم در لیتر) بر روی ارقام زرد و دکل استفاده شد. آزمایش بصورت فاکتوریل 2 × 4 در قالب طرح کاملاً تصادفی در 4 تکرار انجام گرفت. نتایج نشان داد که رقم دکل در مقایسه با رقم زرد بیشترین درصد قلمه های سالم، درصد قلمه های کالوس دار، درصد قلمه های ریشه دار، درصد قلمه های کالوس دار و ریشه دار، میانگین تعداد ریشه در قلمه، میانگین طول ریشه در قلمه و وزن تر و خشک ریشه ها در قلمه داشت. از طرفی دیگر، تیمار 2000 میلی گرم در لیتر پاکلوبوترازول در ترکیب با 2000 میلی گرم در لیتر ایندول بوتیریک اسید باعث افزایش معنی دار درصد سالم بودن قلمه، قلمه های کالوس دار، قلمه های ریشه دار، قلمه های کالوس دار و ریشه دار، میانگین تعداد ریشه در قلمه، میانگین طول ریشه در قلمه، میانگین وزن تر و خشک ریشه، درصد قلمه های انشعاب دار، میانگین تعداد انشعابات در قلمه، میانگین طول انشعابات در قلمه، میانگین وزن تر و خشک انشعابات در قلمه نسبت به تیمار شاهد (2000 میلی گرم در لیتر ایندول بوتیریک اسید) و سایر تیمار ها گردید. طبق نتایج بدست آمده ازین پژوهش پیشنهاد می شود که از تیمار 2000 میلی گرم در لیتر پاکلوبوترازول همراه با 2000 میلی گرم در لیتر ایندول بوتیریک اسید جهت بهبود ریشه زایی قلمه های ارقام سخت ریشه زای زیتون که با تیمار مجزای ایندول بوتیریک اسید واکنش مطلوبی نشان نمی دهد، استفاده شود.