بکارگیری منطق فازی در پهنه بندی خطر زمین لغزش با استفاده از سنجش از دور و سیستم های اطلاعات جغرافیایی

زمین لغزش ها نوعی حرکت دامنه ای هستند که نه تنها سازه های مهندسی مثل جاده ها ، خطوط راه آهن و سدها را تحت تأثیر قرار می دهند، بلکه تلفات جانی را هم به دنبال دارند. درک اینکه زمین لغزش ها در چه جا هایی بیشترین احتمال وقوع را دارند در کاهش خسارات مالی و جانی زمین لغز ش های آینده بسیار مهم است. در این تحقیق به منظور تهیه ی نقشه ی پهنه بندی خطر زمین لغزش حوضه ی آبخیز سد چم گردلان ایلام از طریق وزن دهی به معیارهای اصلی و با استفاده از توابع عضویت فازی در نرم افزارarc gis10 و ایجاد بهترین تابع رابطه بین حضور و عدم حضور زمین لغزش و مجموعه ای از عوامل استفاده شده است. ابتدا نقاط لغزشی با استفاده از عکسهای هوایی، نقشه های توپوگرافی 1:50000 و زمین شناسی 1:100000 و بازدیدهای میدانی و نرم افزار google earth مشخص و متعاقب آن نقشه ی پراکنش زمین لغزش منطقه تهیه گردید. سپس هر یک از عوامل موثر بر وقوع زمین لغزش در منطقه ی مورد مطالعه از قبیل شیب، جهت شیب، ارتفاع, زمین شناسی، کاربری اراضی، فاصله از جاده، فاصله از شبکه ی آبراهه، فاصله از گسل و نقشه ی بارش در محیط نرم افزار arcgis رقومی و برای تحلیل های فازی مورد استفاده قرار گرفت. پهنه بندی خطر زمین لغزش در منطقه ی مورد مطالعه با استفاده از اپراتورهای فازی gamma)، product ،sum ،or ،and) صورت پذیرفت. بعد از مرحله ی فازی سازی معیارهای موثر در وقوع زمین لغزش های منطقه با استفاده از روش مذکور، از طریق عملگرهای گامای فازی با لانداهای2/0، 5/0، 8/0 و 9/0 نیز تهیه شد و با مقایسه ی نقشه های نهایی، مدل ایده آل برای پهنه بندی خطر زمین لغزش در این محدوده انتخاب شد. نتایج نشا ن داد که از میان اپراتورها و عملگرهای فوق، عملگر گاما با لاندای 9/0 به دلیل فازی سازی مناسب هر معیار با استناد به نقشه های پراکنش زمین لغزش های رخ داده و نحوه ی تفکیک طبقات خطر، روش مناسب تری برای پهنه بندی زمین لغزش ها در این منطقه محسوب می شود. واژگان کلیدی: زمین لغزش، منطق فازی، اپراتورهای فازی، تابع عضویت، سامانه ی اطلاعات جغرافیایی،حوضه ی آبخیز سد چم گردلان ایلام