بررسی میزان هتروزیس و قابلیت ترکیب‏ پذیری در لاین‏های گوجه‏ فرنگی

چکیده به منظور طراحی و اجرای برنامه های به نژادی، آگاهی ازساختار ژنتیکی گیاه مورد بررسی ضروری است و انتخاب والدین مناسب جهت تولید هیبریدهایی باعملکردبالامیتواندازهدررفت وقت وانرژی درمراحل بعدی جلوگیری کند. امروزه تحقیقات زیادی درزمینه اصلاح گوجه فرنگی برای صفات مرتبط باعملکرد، مقاومت به شرایط نامساعد محیطی وآفات انجام میشود. دربررسی گوجهفرنگی ازنظر ژنتیکی واصلاح آن تلاش میگردد تا از لاینهایی باحداکثر اختلاف درخصوصیات مورفولوژیکو زراعی استفاده گردد . بعنوان مثال بروز نماید. تحقیقی که پیشروست درسالهای 1390 تا 1392 f حداکثر هتروزیس ممکن در هیبریدهای 1 درگلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام گردید. دراین تحقیق قابلیت آنها، با استفاده از تلاقی دایآلل برای f ترکیبپذیری وهتروزیس در 7 لاین گوجه فرنگی و هیبریدهای 1 صفات باارزش زراعی مورد بررسی قرار گرفت. انتخاب والدین و انجام تلاقیها در سال 1390 وکشت و بررسی صفات مورد نظر درسالهای 1391 و 1392 درقالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با f هیبریدهای 1 3 تکرار انجام پذیرفت. صفات مورد مطالعه عبارتنداز: ارتفاع نشا، تعداد برگتا ظهوراولین گلآذین، تعداد روزازجوانه زنی تا گلدهی، تعداد روزازگلدهی تا رسیدن اولین میوه، تعداد میوه دربوته، متوسط وزن میوه، عملکردکل در بوته، تعداد حجره در میوه، قطر ساقه، مقدار بذردرمیوه، تعدادخوشه در بوته. نتایج حاصل از آنالیز واریانس نشان داد که اثرات سیتوپلاسمی و قابلیت ترکیبپذیری خصوصی برای کلیه صفات در سطح احتمال یک درصد معنی دار بودهاند. همچنین آنالیز رگرسیون واریانس-کوواریانس والد- نتاج مشخص نمود که اثرات فوق غالبیت در بیشترمکانهای ژنی کنترل کنندهی صفات تعداد میوه در بوته، تعداد برگدر بوته، ارتفاع نشا، تعداد روز از جوانهزنی تا گلدهی و متوسط وزن میوه هستند. همچنین مشخص شدکه درصفت تعداد خوشه در بوته و تعداد روز از گلدهی تا رسیدن اولین میوه غالبیت ناقصو اپیستازی بیشترین مشاهده شد. باتوجه به تولید p2 * p تاثیر را در کنترل مکانهای ژنی دارند. بیشترین تولید در هیبرید 3 p متوسط بوته و تعداد میوه برروی بوته برای دستیابی به تولیدکافی با میوه هایی باوزن استاندارد لاینهای , 1 پیشنهاد میگردند. p5, p7 کلمات کلیدی :گوجه فرنگی، تلاقی دای آلل، هتروزیس، قابلیت ترکیب پذیری