بررسی اثر صمغ فارسی، صمغ عربی و شیر خشک بدون چربی روی زنده مانی چهار میکروب با کاربردهای صنعتی طی خشک کردن انجمادی

در حال حاضر، روش خشک کردن انجمادی رایج ترین روش نگهداری کشت های میکروبی صنعتی است. در این روش، انتخاب نوع محافظت کننده بر روی زنده مانی میکروب اثر مستقیم دارد. در این تحقیق، چهار میکروارگانیسم صنعتی مهم با استفاده از این روش خشک شدند. هدف این تحقیق، بررسی اثر محافظت کنندگی صمغ فارسی و مقایسه ی آن با صمغ عربی و شیر خشک بدون چربی روی زنده مانی لاکتوباسیلوس پلانتاروم 7a، اشریشیا کلای، زانتوموناس آگزونوپودیس و ساکارومایسس سرویزیه طی فرآیند خشک کردن انجمادی بود. به این منظور، بعد از فعال سازی کشت میکروارگانیسم های مورد مطالعه و رساندن آنها به فاز سکون رشد، سلول هایی در ابتدای فاز سکون کشت میکروارگانیسم ها با استفاده از سانتریفوژ جدا شدند و پس از شست و شو با سرم فیزیولوژی، با آن رقیق شده و به روش مایلز میزرا کشت داده شدند. محلول های صمغ فارسی، صمغ عربی و شیر خشک بدون چربی و ترکیبی از آنها تهیه شده و استریل شدند. سوسپانسیون های میکروبی با محلول های محافظت کننده، مخلوط شدند و بعد از همگن شدن، درون ویال ها ریخته شده و در فریزر ?c 80- منجمد شدند. پس از انجماد، درون خشک کن انجمادی خشک شدند. زنده مانی بلافاصه بعد از خشک کردن و بعد از 14 روز انبارمانی (°c 4) بررسی شد. اثر محافظت کنندگی صمغ فارسی 1% (w/v) در مقایسه با اثر محافظت کنندگی صمغ عربی 5% و 10% (w/v) و شیر خشک بدون چربی 10% (w/v) روی زنده مانی لاکتوباسیلوس پلانتاروم 7a معنی دار نبود (05/0p>). همچنین، اثر محافظت کنندگی صمغ فارسی 6% (w/v) در مقایسه با اثر محافظت کنندگی صمغ عربی 6% (w/v)، ترکیب صمغ فارسی 3% (w/v) و صمغ عربی 3% (w/v) و نیز شیر خشک بدون چربی 10% (w/v) روی زنده مانی اشریشیا کلای معنی داری نبود. اما اثر شیر خشک بدون چربی 10% (w/v) روی زنده مانی زانتوموناس آگزونوپودیس و ساکارومایسس سرویزیه، معنی دار بود. بعد از 14 روز انبارمانی (°c 4)، تاثیر صمغ فارسی 6% (w/v) روی زنده مانی اشریشیا کلای و تاثیر صمغ عربی 6% (w/v) روی زنده مانی زانتوموناس آگزونوپودیس و ساکارومایسس سرویزیه معنی دار بود. بنابراین، با توجه به نتایج می توان گفت: اشریشیا کلای، زانتوموناس آگزونوپودیس و ساکارومایسس سرویزیه، با وجود افزایش غلظت صمغ ها، مقاومت کمتری نسبت به لاکتوباسیلوس پلانتاروم 7a طی خشک کردن انجمادی داشتند. صمغ فارسی برای اشریشیا کلای و شیر خشک بدون چربی برای زانتوموناس آگزونوپودیس و ساکارومایسس سرویزیه، می تواند جایگزین محافظت کننده های دیگر شود. صمغ فارسی 6% (w/v) برای اشریشیا کلای و صمغ عربی 6% (w/v) برای زانتوموناس آگزونوپودیس و ساکارومایسس سرویزیه، بهترین محافظت کننده ها طی 14 روز انبارمانی (°c 4) بودند. همچنین می توان از صمغ فارسی به عنوان یک محافظت کننده ی جایگزین به جای شیر خشک بدون چربی و صمغ عربی جهت خشک کردن انجمادی لاکتوباسیلوس پلانتاروم 7a استفاده کرد. از آنجا که صمغ فارسی، صمغی ایرانی و ارزان تر می باشد و غلظت کمتر آن کارایی مشابه صمغ عربی و شیر خشک بدون چربی را داشت، کاربرد آن در صنعت مقرون به صرفه خواهد بود.