مقایسه تراکم استخوان در زنان ورزشکار یائسه رشته های ورزشی با تحمل وزن و بدون تحمل وزن

مطالعه حاضر که از نوع علی پس از وقوع و مقایسه ای بود، با هدف مقایسه تراکم استخوان در زنان یائسه که درگذشته ورزشکار رشته های ورزشی با و بدون تحمل وزن بودند، اجرا شد. جامعه آماری شامل کلیه زنان ورزشکار یائسه شهرستان تهران بود که از بین آنها بیست زن ورزشکار یائسه در دو گروه با و بدون تحمل وزن به صورت هدفمند انتخاب شدند. گروه با تحمل وزن (هندبال و بسکتبال،10 نفر ) با میانگین سن 7/2± 50/54 سال ،قد 69/4±60/ 163 سانتی متر و وزن 02/9±50/70 کیلوگرم و گروه بدون تحمل وزن (شنا، 10 نفر) با میانگین سن 54/1 ±80/54 سال، قد 29/5±0/159سانتی متر و وزن 10/4± 55/64 کیلوگرم بودند. میزان تراکم استخوان،t score ، z score و محتوای مواد معدنی استخوان در سه ناحیه ران، مهره های l2-l4 کمری و دست توسط جذب سنجی رادیوگرافیک با انرژی دوگانه (dexa) اندازه گیری و داده ها توسط نرم افزار spss18 و آزمون t مستقل و تحلیل کواریانس تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان دادند که بین میزان تراکم استخوان (bmd) گروه با تحمل وزن در نواحی گردن ران، مچ دست، کل استخوان دست، مهره های l2-l4 کمری، کل استخوان ران(001/0?p) و تروکانتر ران(05/0?p) نسبت به گروه با تحمل وزن اختلاف معناداری وجود داشت. گروه با تحمل وزن میزان تراکم استخوان بیشتری درنواحی گردن ران، مچ دست، کل استخوان دست، مهره های l2-l4 کمری، کل استخوان ران و تروکانتر ران نسبت به گروه بدون تحمل وزن داشتند. همچنین از نظر محتوای مواد معدنی استخوان (bmc) گروه با تحمل وزن در نواحی گردن ران، تروکانتر ران، کل استخوان دست(001/0?p) و کل استخوان ران(05/0?p) گروه با تحمل وزن بدن نسبت به گروه بدون تحمل وزن بدن اختلاف معنی داری وجود داشت. گروه با تحمل وزن میزان محتوای مواد معدنی استخوانی بیشتری در نواحی گردن ران، تروکانتر ران و کل استخوان دست و کل استخوان ران نسبت به گروه بدون تحمل وزن داشتند. اما در ناحیه مهره های l2-l4 کمری و مچ دست اختلاف معنی داری از نظر محتوای مواد معدنی استخوان بین دو گروه با تحمل و بدون تحمل وزن وجود نداشت. با توجه به یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که انجام رشته های با تحمل وزن که در آن فشارهای مکانیکی وارد بر بدن بالا است نسبت به رشته های بدون تحمل که در آن فشار مکانیکی وزن بدن کمتراست، باعث افزایش بیشتری در میزان تراکم استخوان و محتوای مواد معدنی استخوان در زنان در سنین بالاتر و دوران یائسگی می شود.