تبیین اسماء و صفات جمالیه و جلالیه درآثار عرفانی امام خمینی (ره)

بررسی مفاهیم اسماء صفات جمال و جلال از دیدگاه امام خمینی (ره) موضوع تحقیق این پایان نامه می باشد. در این زمینه با استفاده از روایات، احادیث، قرآن و منابع تفسیری به شرح معنی لغوی و اصطلاحی اسماء صفات جمال و جلال پرداخته شده است . که جمال در لغت به معنی خوب صورت و نیکو سیرت گردیدن و جلال در لغت به معنای بزرگی و بزرگواری باشد و در اصطلاح، جمال و جلال آنچه که در او قهر و جبر باشد. آنرا جلال، رفق و لطف باشد جمال گویند. در این رساله به بیان دیدگاه امام خمینی (ره) و سایر عرفا پرداخته شده است . در اینجا به بیان شمه ای از نظریات امام خمینی و ابن عربی درخصوص اسماء الهی می پردازیم: در تقسیم بندی اسماء نظریه امام خمینی (ره) موافق ابن عربی نیست. شیخ اسماء را بر اساس معنای لفظی که می تواند دال بر ذاتی یا صفاتی یا افعالی بون آن باشد، تقسیم بندی می کند ولی امام این نظریه را نپذیرفته و ملاک تقسیم بندی اسماء را ترتیب تجلیات بر قلب عارف سالک می داند. بدین ترتیب اسماء از افعالی تجلی نموده سپس صفاتی و در نهایت اسماء ذاتیه بر قلب ولی تجلی می شود و آن ولی کامل است واضح است که این معیار امام خدشه ناپذیر است اما این تقسیم بندی خاص اولیاء کامل است. همچنین بین امام خمینی (ره) و این عربی درخصوص اسم مستأثر اختلاف وجود دارد. شیخ اسماء مستأثر را بدون مظهر می داند و اما امام آن دارای مظهر می داند، منتها مظهر آنها را نیز مستاثر او مخفی می داند در عرفان ابن عربی و همچنین امام با منظور جمال، اسماء جمالی و منظور از جلال اسماء جلالی است. ممکن است سالکی در نهایت قرب، تحت تجلی اسماء جلالی باشد. مثل حضرت یحیی(ع) و یا اینکه مثل حضرت عیسی(ع) در تجلی اسماء جمالی باشد و جلال در اینجا به معنای احتجاب نیست. در این رساله به جهت جایگاه ویژه اسماء و صفات الهی به بیان دیدگاه امام خمینی (ره) و سایر عرفا پرداخته شده است. و در آخر به ذکر یک بیت شعر بسنده می نماییم: تجلی گه جمال و گه جلال است رخ و زلف آن معانی را مثال است