ارزیابی آسیب پذیری لرزه ای چهارطاقی های با قوس های تند

یکی از سازه هایی که در معماری بومی و گذشته ایران به وفور مورد استفاده قرار می گرفته چهار طاقی ها بوده اند. این نوع سازه نوعی شاهکار معماری ایرانی است ولی از دوره ی قاجار به بعد همزمان با افول و یا توقف معماری ایران، کم کم فرم های اصیل معماری ایرانی، مانند چهار طاقی ها به فراموشی سپرده شدند. با توجه به ضرورت حفظ و احیاء این فرم معماری به دلیل پیوند خوردن آن با هویت ایرانی-اسلامی و همچنین الزامات قانونی ساخت و ساز در بافت تاریخی شهرها و همچنین تمایل روزافزون کارفرمایان در استفاده از این فرم معماری در بناهایشان و نبود تحقیقی جامع و مدون در مورد ارزیابی پایداری چهارطاقی ها، در این پایان نامه پایداری چهارطاقی ها ارزیابی شده است. هدف این پژوهش تشخیص این مهم بود که از میان قوس های مختلف ایرانی قابل استفاده در چهارطاقی ها کدام یک رفتار بهتری در مقابل زلزله و بار جانبی از خود نشان می دهند؛ سپس نقاط ضعف چهار طاقی ها مشخص شود و در نهایت در جهت ایستایی بنا در مقابل زلزله بهترین راهکار پیشنهاد گردد. برای نیل به این هدف از روش تحلیل عددی با استفاده از نرم افزار المان محدود آباکوس استفاده شد. در این پایان نامه سه قوس شاخ بزی، تند و پنج او هفت تند و سه بخشی تند در 3 دهانه 3 متری و 4 متری و5 متری با اعمال سه شتابنگاشت مناسب مطابق آیین نامه 2800 مورد بررسی قرار گرفت. رفتار سازه به صورت الاستیک خطی در نظر گرفته شد و مدل سازی ها به صورت ماکرو انجام گردید. ضمنا از اندر کنش خاک و سازه صرف نظر شده است. با توجه به خروجی های نرم افزار مشخص شد که قوس شاخ بزی بهترین رفتار را در برابر نیروهای زلزله از خود نشان می دهد و قوس های پنج او هفت و سه بخشی به ترتیب در رده های بعدی قرار دارند. بحرانی ترین محل چهار طاقی ها در بالای ستون ها و در محل اتصال تویزه به ستون می باشد که اصولا تخریب ها از این ناحیه شروع می شود.