ویژگی های سیاستگذاری علم و فناوری از منظر مقام معظم رهبری

امروزه پیشرفت های سریع در عرصه ی علم و فناوری موجب تحولات شگرفی در جهان شده است. این امر تا بدان جا پیش میرود که تفاوت در نحوه ی سیاستگذاری علم و فناوری در کشورها باعث بروز تحولات متفاوت در کشورها می شود. الگوهای سیاستگذاری علم و فناوری مسیر حرکت برنامه های علم و فناوری برای رسیدن به اهداف یک جامعه را مشخص می کنند. انقلاب اسلامی ایران گشاینده فصلی نو در تحول تاریخ بود. فصلی که نوید از ایجاد تمدنی اسلامی با حاکمیت معنویت بر تمام ابعاد زندگی انسان (حیات طیبه) دارد. الگوهای توسعه مشخص کننده جهت گیری های کلان و اساسی برای رسیدن به اهداف و آرمان های جامعه می باشند. با توجه به اینکه الگوهای توسعه غربی بر اساس اصول و ارزش های غربی تنظیم شده اند و نیز با بررسی آثار و نتایج حصل از الگوهای غربی، ضرورت تدوین الگویی اسلامی-ایرانی برای پیشرفت مطرح می شود. یکی از ارکان اصلی پیشرفت علم می باشد؛ در واقع آن چه ارزش ها را وارد زندگی می سازد، علم و دستاوردهای آن می باشد، لذا با توجه به الزامات علم و فناوری و الزامات الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت می بایست به تبیین نقش سیاست های علم و فناوری در الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت بپردازیم. در این پایان نامه پس از بررسی ادبیات حوزه سیاستگذاری علم و فناوری و الگوی پیشرفت، ضرورت و جایگاه مبانی ارزشی در تدوین سیاست های علم و فناوری، به بررسی سخنان مقام معظم رهبری در مورد سیاستگذاری علم و فناوری پرداخته ایم. برای انجام تحلیل کیفی بر روی بیانات ایشان از روش تحلیل متن و هم چنین نرم افزار maxqda استفاده کردیم. از دستاوردهای این پایان نامه علاوه بر استخراج نقشه راه رهبری در مورد الگوی پیشرفت و هم چنین سیاست های علم و فناوریِ از منظر ایشان، ارائه ی الگوی بررسی بیانات مقام معظم رهبری در مورد سیاستگذاری علم و فناوری با توجه به نقشه راهِ تمدنیِ الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت می باشد. بخش اول این الگو، نقشه راه تمدنی الگوی پیشرفت است و قسمت دوم، سیاست های راهبردی ای را که ایشان از سال 1368 تا کنون در زمینه ی علم و فناوری مطرح و پی گیری نموده اند را به صورت یک فرآیند بر اساس نقشه راه تمدنی نشان می دهد.