ارزیابی مجتمع های خدماتی – رفاهی بین راهی محورهای ارتباطی استان آذربایجان شرقی

همزمان با تحولات اساسی و بنیادین در امور اقتصادی ? اجتماعی ? سیاسی و فرهنگی ? نقش شبکه راهها بویژه جاده ها به عنوان یکی از بخشهای مهم زیربنایی در رشد و توسعه پایدار اهمیت بیشتری می یابد و ضمن تاثیر حیاتی بر سایر فعالیت باعث باروری و پویایی آنها و سرعت و پیشرفت طرحها می گردد . و از طرفی توسعه اقتصادی و اجتماعی ، بالا رفتن درآمدها ? پیشرفت ارتباطات ? گسترش مراکز علمی و دانشگاهی در شهرهای مختلف?ایجاد راههای حمل ونقلی و به ویژه جوان بودن هرم جمعیتی در کشور باعث شده است که مسافرت بصورت یکی از پایه- های استوار سیستم اقتصادی درآید . در حال حاضر مسافرت دیگر مختص خانواده های مرفه و ثروتمند نیست بلکه به یکی از اجزای لاینفک زندگی عموم مردم تبدیل شده است و در صورت حذف آن ? جامعه بشری از یکی از اندام های اساسی و حیاتی خود محروم می شود . با توجه به افزایش سفرها ? هر ساله بروز حوادث متعدد رانندگی در جاده های کشور عده زیادی را به کام مرگ می کشاند و هزاران نفر را مصدوم و خانواده های زیادی را دچار عوارض روحی ? جسمی و مشکلات عدیده مالی می کند و متاسفانه آمار متوفیان ناشی از تصادفات رانندگی در ایران بسیار بالاست بطوری که طبق آمار سال 89 حدود 14 هزار نفر در جاده های ایران کشته شده و میلیاردها ریال خسارت برجای مانده است . هر چند تحت هیچ شرایطی نمی توان حوادث رانندگی را به صفر رساند اما با یک برنامه ریزی صحیح می توان آن را به حداقل رساند بطوری که با برنامه ریزی مناسب و با گسترش حمل و نقل عمومی و در نظر گرفتن سایر پارامترها و اختصاص تجهیزات لازم برای امداد رسانی و کاهش مدت زمان امداد رسانی وایجاد پایگاهای اورژانس و مراکز درمانی سرپایی در کنار تاسیسات حاشیه راهها و رفع خستگی رانندگان می توان گام موثری برای کاهش تلفات رانندگی جادها بر داشت . اقلیم متفاوت در پهنه جغرافیایی وسیع ایران به گونه ای است که در آن حمل ونقل جاده ای از جایگاه ویژه ای برخوردار است طوری که بیش از 90? حمل ونقل و سفرها توسط جاده انجام می گیرد . بنابر این با عنایت به موارد فوق و توسعه صنعت حمل ونقل جاده ای و گسترش فناوری ساخت وسایل نقلیه ای و احداث و توسعه انواع راهها ی ارتباطی و افزایش تعداد سفرها ? موضوع ارائه خدمات در طول راهها به مسافران و رانندگان دچار دگرگونی اساسی شده و خدمات مورد نیاز آنان از نظر تنوع کمیت و کیفت نیز تغییر نموده است . در کشور ما گسترش احداث مجتمع های خدماتی – رفاهی به منزله یک اقدام زیربنایی محسوب می شود و با احداث آنها رانندگان ترانزیت و مسافران می توانند از امکانات رفاهی موجود در مجتمع ها از قبیل سوختگیری – سرویس های تعمیراتی – بهداشتی – درمانی – رستوران – نمازخانه – استراحتگاه جهت رفع خستگی – کارهای بانکی – خرید و سایر خدمات رفاهی و اداری استفاده نمایند . این موضوع تامین امنیت و رفاه رانندگان ? موجب ایجاد رغبت برای ترانزیت کالا از جاده های کشور خواهد شد . وجود این مجتمع ها با ارائه خدمات متعدد ارزشمند و ساختار زیبا و مدرن ? علاوه بر اینکه چشم اندازی خوبی برای مسافران در راههای کشور خواهد بود در کاهش تصادفات موثر بوده و به علت داشتن امکانات درمانی با به هنگام رساندن مصدومین تصادفات از مرگ بسیاری از آنها جلوگیری خواهد شد. در استان آذربایجان شرقی با دارا بودن 13133کیلومتر انواع جاده ها ( آزاد راه – بزرگراه – راه اصلی – راه فرعی و روستایی ) فقط 6 مجتمع خدماتی – رفاهی بین راهی در سطح استان وجود دارد وتعداد معدودی نیز در آزاد راه تبریز – زنجان در حال ساخت می باشند.