عوامل مواجهه الأنبیاء فی القرآن

چکیده: این نوشتار از منظری قرآنی، عوامل دشمنی ها و مبارزه با پیامبران الهی و منشأ این مواجهه را بررسی می کند. نگارنده ضمن معرّفی گروه های مختلفی که در مقابل انبیای الهی صف بسته بودند، به ریشه یابی عوامل بیرونی و درونی دشمنی این افراد از منظر قرآن کریم می پردازد. پژوهش حاضردر یک مقدمّه و دو فصل سامان یافته است. نویسنده در مقدمّه به تبیین معنای مواجهه، قرآن، نبی، عوامل و سایر مفردات تحقیق پرداخته و سنّت های اجتماعی قرآن کریم در باره عملکرد انبیای الهی و حوادث مربوط به آنان و اقوام شان را واکاوی کرده و نمونه هایی از این سنّت ها را نام می بَرد. وی در فصل اوّل با اشاره به عوامل نّفسی (درونی یا اخلاقی) مواجهه با پیامبران الهی، و اموری همچون: استکبار و خود بزرگ بینی افراد، پیروی کردن از هوای نفس، جهل و حسد را از اصلی ترین عوامل دشمنی با پیامبران الهی بر شمرده و در همین زمینه به تبیین مفهوم، تاریخچه، منشأ، اقسام استکبار و رابطه آن با قدرت و ثروت، همچنین معنای پیروی از هوا و هوس، موضعگیری انبیای الهی در قبال پیروی کردن مردم از هوای نَفس ونیز مفهوم و پیامدهای جهل در قرآن و معنای حسد و عواقب آن در قرآن کریم می پردازد. در فصل دوم عواملی مانند تزیین شیطان و دشمنی او با پیامبران، پیروی کردن از آباء و اجداد و تقلید کورکورانه از آنان و حبّ مال و ثروت از عوامل بیرونی دشمنی با پیامبران الهی عنوان شده است. در همین زمینه نیز نویسنده به بررسی مفهوم تزیین شیطان و دشمنی او با انسان ها، مفهوم نهی کردن قرآن از خطوات شیطان، مذمت تقلید از پیشینیان بدون تفکر و تعقّل و عواقب خطرناک دنیا طلبی پرداخته است.