بهینه سازی محیط کشت برای ریزازدیادی گونه کاکتوس در حال انقراض discocactus horstii

در این تحقیق ریزازدیادی کاکتوس در حال انقراض discocactus horstii به روش های شاخه زایی مستقیم و غیر مستقیم و جنین زایی غیرمستقیم انجام شد. در شروع کار مشخص شد که این گونه بسیار مستعد شیشه ای شدن در شرایط کشت بافت است و در پی رفع این مشکل روشی بدون نیاز به اضافه کردن مواد خارجی به محیط کشت حاصل شد. بر طبق نتایج میزان رشد در این گیاه را می توان از طریق کاهش میزان مواد معدنی محیط کشت (ms2/1) کنترل کرد و از شیشه ای شدن شاخه ها جلوگیری نمود. در ادامه شاخه زایی در محیط رشدی که از مرحله قبل انتخاب شده است (ms?/?)، با غلظت های بیشتر ترکیبات هورمونی naa) و (ba و (2,4-d و kin) انجام یافت. نتایج نشان داد که افزایش در غلظت هورمون ba به تنهایی سبب افزایش در فعال شدن جوانه های جانبی شد. بیشترین تعداد جوانه فعال شده در بین تیمار های مختلف، مربوط به محیط کشت با 5 میلی گرم بر لیتر هورمون ba است و ترکیب این هورمون و naa تاثیری بر افزایش تعداد شاخه نداشت و تنها در بعضی از ریزنمونه ها ریشه زایی مشاهده شد. همچنین افزایش در غلظت هورمون kin به تنهایی سبب افزایش در فعال شدن جوانه های جانبی شد اما جوانه ها در تمام این تیمار ها به صورت شیشه ای و بعضی دارای مریستم خطی بودند. ترکیب دو هورمون kin و 2,4-d نسبت به دو ترکیب ba و naa، باعث افزایش جوانه های جانبی شد اما شاخه زایی به میزان بسیار زیادی همراه با کالوس زایی بود. بررسی شاخه زایی غیرمستقیم از کالوس های حاصل نشان داد که کالوس های رشد یافته در کمترین ترین غلظت هورمون kin علاوه بر سرعت رشد کمتر، باززایی بهتری نشان داد. در مرحله ی ریشه زایی با افزایش غلظت محیط کشت ms، بر تعداد ریشه ها افزوده شده اما از طول آنها کاسته شد. حضور زغال فعال در محیط کشت منجر به انشعاب بیشتر در ریشه ها و کاهش قطر آن ها شد. آزمایش جنین زایی در این گونه نشان داد که حضور هورمون آبسیزیک اسید در تبدیل کالوس به حالت جنین زا و در ادامه تمایز مرحله کروی جنین زایی سوماتیکی و همچنین رشد بیشتر جنین تاثیر مثبت دارد.