اراده الهی از دیدگاه سه شخصیت شیعی، اشعری و معتزلی(شیخ طوسی، فخررازی و قاضی عبدالجبار)

اراده الهی از دیدگاه متکلمان امامی، اشعری و معتزلی

با اینکه متکلمان امامی، اشعری و معتزلی، خداوند را مرید دانسته‌اند و در باب مسأله اراده الهی بحث کرده‌اند، لکن از چند لحاظ میان آنها اختلاف است: 1ـ آیا اراده، صفتی است عین ذات یا زاید بر ذات؟ 2ـ آیا اراده، از صفات قدیم است یا حادث؟ 3ـ آیا اراده، از صفات ثبوتی است یا سلبی؟ 4ـ آیا اسناد اراده به خداوند حقیقی است یا مجازی؟ 5ـ آیا اراده، صفتی است موجود یا از احوال است؟ این نوشتار آراء هر سه م...

اراده الهی از دیدگاه متکلمان امامی، اشعری و معتزلی

با اینکه متکلمان امامی، اشعری و معتزلی، خداوند را مرید دانسته اند و در باب مسأله اراده الهی بحث کرده اند، لکن از چند لحاظ میان آنها اختلاف است: 1ـ آیا اراده، صفتی است عین ذات یا زاید بر ذات؟ 2ـ آیا اراده، از صفات قدیم است یا حادث؟ 3ـ آیا اراده، از صفات ثبوتی است یا سلبی؟ 4ـ آیا اسناد اراده به خداوند حقیقی است یا مجازی؟ 5ـ آیا اراده، صفتی است موجود یا از احوال است؟ این نوشتار آراء هر سه مک...

بررسی و تطبیق حقیقت و صدق کلام الهی از دیدگاه قاضی عبدالجبار و ملاصدرا

قاضی عبدالجبار، کلام را منحصر در کلام لفظی می‌داند و معتقد است کلام خداوند، اصوات و حروفی است که او ایجاد می‌کند. این همان کلام لفظیِ مورد اتفاق همگان است. وی آیات قرآن را بهترین نشانه و دلیل بر تکلّم خداوند معرفی می‌کند؛ اما ملاصدرا با این تلقی که کلام، انشای چیزی است که بر نهان متکلم دلالت کند، معتقد است کلام الهی، شامل تمام موجودات و افعال خداوند بوده، خدا به این اعتبار متکلم است. وی در تبیین ...

معرفت شناسی از دیدگاه قاضی عبدالجبار و قاضی ابوبکر باقلانی

دعا از دیدگاه قاضی ‌عبدالجبار معتزلی

قاضی‌عبدالجبار همدانی شرایط دعا را اراده، علم به مقام کسی که از او طلب می‌کنیم، بیان قید خالی بودن از مفسده، و خاضع و خاشع بودن می داند. در دیدگاه معتزلی وی، فلسفه‌ی دعا لطف بودن آن است. وجه لطف بودن دعا، این است که خداوند ما را امر به دعا کردن فرموده و خدا امر به کار قبیح نمی‌کند. دعا تقسیمهایی دارد. دعا در حق غیر و لعنت، دعا برای مؤمن، فاسق و کافر، دعا برای امر حسن یا قبیح و نیز دعا برای اموا...

عدل الهی و لوازم کلامی آن از دیدگاه قاضی عبدالجبار

تحقیق حاضر، بررسی عدل الهی و لوازم آن از دیدگاه قاضی عبدالجبار است . قاضی عبدالجبار یکی از بزرگان و عدل الهی یکی از اصول مهم معتزله است . در این تحقیق چند موضوع مورد توجه قرار می گیرد: الف : رابطه بین عدل الهی و حسن و قبح عقلی. ب : رابطه بین عدل الهی و شرور. ج: رابطه بین عدل الهی و نبوات و شرایع. د: رابطه بین عدل الهی و جبر و اختیار. و: رابطه بین عدل الهی و معاد.