نقد و تحلیل دیوان فتاحی نیشابوری

چکیده فتاحی نیشابوری از شاعران نامدار صوفی مسلک و شیعه دوازده امامی است که در اواخر قرن نهم می زیسته است و مراحل زندگی و سبک اشعارش از ویژگی های خاصی برخوردارمی باشد. مسئله ی اصلی این پژوهش نقد و تحلیل سیصد وسی وسه غزل وبیست وسه قطعه وبیست ودو رباعی از دیوان فتاحی نیشابوری است. از این رو ابتدا با استفاده از منابع تاریخ ادبیّات و تذکره ها، درباره ی زندگی، اعتقادات، مسافرت هاو معرفی آثار و تحلیل مهم ترین ویژگی های سبک او بحث و بررسی و سپس به نقد و تحلیل اشعار وی پرداخته شده است. این شاعر دلسوخته و گمنام آثار متعددی دارد که عبارتند از: دیوان غزل اشعار،به فارسی ،شبستان خیال،رساله فی الانشاآت المصنوعه،رساله حسن ودل، قصاید، اسرار نامه، البسه ، خماری و رباعیات بسیار زیبا و ماندنی که شاعر کمال استادی خویش را نمایان ساخته است.ودرتمام اشعارش بینش عارفانه وصوفیانه وجود دارد. با بررسی غزّلیات فتاحی نیشابوری درمی یابیم که شاعردارای خصوصّیات سبک شخصی است واشعارش نشان دهنده ی این است که او،پایه گذارسبکی نودرادب فارسی بوده وحتّی بعضی او را«از جمله پایه گذاران سبک هندی» شمرده اندصاحب سبک بودنش سبب گردیده که غزلیاتش ممتاز گردد.در دیوانش انواع آرایه های لفظی ومعنوی وتلمیحات و...مشاهده می گردد.