تغییرات دادخواست در جریان دادرسی

پس از اقامه دعوی حقوقی به موجب دادخواست، اقداماتی که اصحاب دعوی و به ویژه خواهان در جریان دادرسی انجام می دهند یا اتفاقاتی که برای ایشان رخ می دهد، ممکن است موجبات تغییرات بعضی از شرایط مزبور را در جریان دادرسی (در مراحل و مقاطع مختلف) فراهم آورد.ذکر مشخصات خواهان و خوانده و تعیین اقامتگاه به عنوان یکی از مشخصات مهم دادخواست ضروری است. بنابراین بدیهی است که تغییرات مربوط به اصحاب دعوا، اعم از مشخصات سجلّی، اقامتگاه و وضعیت اهلیت می تواند از جمله تغییرات دادخواست در جریان دادرسی باشد. باید گفت برخی از تغییرات مربوط به اصحاب دعوا ممکن است باعث توقیف دادرسی شود و برخی دیگر از تغییرات مربوط به اصحاب دعوا قواعد ویژه ای دارند. تغییرات مربوط به نمایندگان به عنوان یکی دیگر از تغییرات دادخواست در جریان دادرسی ممکن است باعث توقیف دادرسی گردد. این حکم منصرف از برخی نمایندگان چون نماینده حقوقی و حتی در برخی از موارد منصرف از نماینده قراردادی است. تغییرات مربوط خواسته و حسب مورد بهای آن اعم از افزایش و کاهش و تغییر خواسته می تواند بر صلاحیت مرجع رسیدگی کننده و نیز قابلیت شکایت از رأی اثر داشته باشد. همچنین تغییر بهای خواسته پیرو اعتراض خوانده بر حدود صلاحیت مرجع رسیدگی کننده تأثیر نداشته، لیکن می تواند بر صلاحیت مرجع مزبور و نیز قابلیت شکایت از رأی موثر واقع شود.تغییر ادله استنادی خواهان هم به صورت انصراف از دلایل و یا افزودن دلایل ممکن است که حدود رسیدگی دادگاه را تغییر می دهد. تغیرات جهات دعوا نیز یکی دیگر از تغییرات دادخواست در جریان دادرسی است. تغییر جهات موضوعی با رعایت شرایط امکان پذیر است. لیکن تغییر جهت حکمی اصولاً منتفی است. مگر در مواردی که تغییر جهات حکمی توسط خواهان دارای تأثیرات دیگری از قبیل اقرار باشد که در این صورت برای دادگاه تکلیف ایجاد می شود.