حقوق بشر و جرایم سایبری

به موازات پیشرفت تکنولوژی و فناوری اطلاعات و ارتباطات، نوع خاصی از جرایم تحت عنوان جرایم سایبری به وجود آمده است. همگام با پیشرفت های علمی به ویژه در عرصه سایبری، مجرمین زمینه های مساعدتری با سوءاستفاده از امکانات و قابلیت های فضای سایبر برای ارتکاب اعمال مجرمانه خود می یابند. بدین ترتیب جرایم سایبری به سرعت در حال گسترش و ازدیاد است و همین امر نگرانی کشورها و جامعه بین المللی را به دنبال داشته است. در فضای سایبری حقوق بشر به درستی رعایت نمی شود. حقوقی که جایگاهی والا و اساسی در اندیشه همگان دارد و رعایت کامل آن یکی از دغدغه های همیشگی سازمان های بین المللی است. در این پژوهش موارد نقض حقوق بشر در فضای سایبر مشخص گردید. تفاوت های بنیادین فضای سایبر و فضای فیزیکی که عدم قابلیت اعمال حقوق بشر بر فضای سایبری را به دنبال داشته تبیین گردید. هدف از این پژوهش ارتقاء آگاهی عمومی از جرایم سایبری است. اطلاع رسانی به کاربران از تهدیدات و مخاطرات فضای سایبری و نحوه استفاده صحیح از این فضا لزوم غیرقابل انکار در عرصه دفاع سایبری است. نتیجه ای که از این پژوهش به دست آمد این است که قوانین موجود، پاسخگوی وضعیت حقوقی فضای سایبر نیست. پیش بینی تدابیر کیفری در راستای پیشگیری از جرایم سایبری نیاز مبرم کشور و حتی جامعه بین الملل است. نیاز است قوانین کارآمد و مناسب با قابلیت های فضای سایبری تنظیم شوند تا نقص قوانین، مجرمان را در ارتکاب اعمال مجرمانه جری تر نکند. این پژوهش در پنج فصل ارائه گردید. در فصل اول تحت عنوان کلیات و مفاهیم، به مفهوم حقوق بشر، جرم سایبری و فضای سایبر پرداخته شد. در فصل دوم با عنوان سیر تحولات، تحولات حقوق بشر در دوران معاصر مورد بررسی قرار گرفت و تاریخچه ای مختصر از جرایم سایبری بیان گردید. در فصل سوم تحت عنوان چالش های پیش رو در استفاده از فضای سایبر، به چالش های شکلی پیش رو در استفاده از فضای سایبر پرداخته شد و نقض حقوق بشر در فضای سایبر مورد بررسی قرار گرفت. در فصل چهارم، به قانونگذاری های داخلی و بین المللی در عرصه سایبری پرداخته شد و در فصل پنجم به جمع بندی و نتیجه گیری پرداخته شد و در انتها پیشنهادات و راهکارهایی برای پیشگیری و مبارزه با جرایم سایبری ارائه گردید تا بدین وسیله احتمال وقوع و تکرار جرم کاهش یابد.