پترولوژی و ژئوشیمی سکانس ولکانیکی(پائوژن - پلیوکواترنر)در شمال افیولیتهای سبزوار، مثالی از تکامل یک قوس آتشفشانی

منطقه مورد مطالعه در شمال و شمال غرب سبزوار واقع است. واحدهای سنگی در منطقه مورد مطالعه شامل واحدهای دگرگونی، واحدهای سنگی افیولیتی، واحدهای ولکانیکی و ولکانوسدیمنتری به سن سنوزوئیک می باشند. قدیمی-ترین واحدهای سنگی موجود در منطقه، واحدهای افیولیتی بوده و سنی معادل کرتاسه فوقانی دارند. واحدهای سنوزوئیک که در شمال افیولیت های سبزوار رخنمون دارند عبارتند از واحدهای آتشفشانی-رسوبی ائوسن، میکرودیوریت ها به همراه آمفیبول آندزیت های میوسن، سنگ های آلکالن میوسن و گنبدهای داسیتی پلیوکواترنر. براساس مطالعات پتروگرافی ترکیب سنگ شناسی سنگ های منطقه ازآندزیت، تراکی آندزیت تا داسیت متغیر می باشد. با توجه به ویژگی های ژئوشیمیایی (تهی شدگی tnt، غنی شدگی عناصر نادر خاکی سبک نسبت به عناصر نادر خاکی سنگین و...)(شکل 4-11- ب،ج ود،4-12-ب،ج و د) سنگ های آتشفشانی جوانتر منطقه دارای سرشت کالکوآلکالن وابسته به کمان های ماگمایی می باشند. عدم تهی شدگی در عناصرnb- ta و هم چنین ti برای نمونه های قدیمی(4-12-الف)، نشان دهنده گرایش آن ها به سری آلکالن و تشکیل آنها از یک منشا گوشته ای غنی شده از تیپ oib می باشد. براساس نمودارهای تمایز کننده جایگاه تکتونیکی(شکل 6-1 تا6-6)، نمونه های جوان منطقه در محدوده کمان های آتشفشانی مرتبط با فرورانش و نمونه های قدیمی در محدوده کمان های جزایر اقیانوسی و بازالت های- درون صفحه ای قرار می گیرند. براساس ویژگی های ایزوتوپی، از جمله نمودار تغییرات ایزوتوپ های143nd/144nd در مقابل 87sr/86sr(شکل 5-1)، نمونه های مورد مطالعه از آرایش گوشته ای تبعیت می نمایند. این امر همراه با غنی شدگی در الگوی عناصر نادر خاکی بهنجار شده نسبت به کندریت و عناصر کمیاب بهنجار شده نسبت به گوشته، نشان دهنده منشأ گرفتن مذاب مادر آنها از یک گوشته غنی شده می باشند، همچنین از نظر تغییرات? ndi در برابر 87sr/86sri (شکل 5-5)، نمونه های مورد مطالعه در محدوده oib و iab پلات می شوند.