بررسی شاخص های استرس اکسیداتیو در سوء مصرف کنندگان مت آمفتامین(شیشه)

مت آمفتامین، یک محرک مغزی شبه آمفتامین می باشد که در سالیان اخیر تحت نام خیابانی"شیشه" در ایران به طور گسترده ای مورد سوء مصرف قرار می گیرد. به دلیل اینکه پروتکل درمانی اختصاصی به منظور درمان بیماران سوء مصرف کننده مت آمفتامین وجود ندارد، شناسایی راهکارهای درمانی جدید برای درمان این بیماران، ضروری به نظر می رسد. مطالعات اخیر در مدل های حیوانی نشان می دهد که استرس اکسیداتیو یک یافته مهم بیوشیمیایی در سیستم اعصاب مرکزی (cns) می باشد. از این رو احتمال می رود که درمان با آنتی اکسیدان ها در این بیماران کمک کننده باشد. بنابراین هدف از این مطالعه، بررسی وضعیت استرس اکسیداتیو در سوء مصرف کنندگان مت آمفتامین است. در این مطالعه، 21 بیمار سوء مصرف کننده مت آمفتامین (2زن و 19 مرد) و مراجعه کننده به مرکز ملی مطالعات اعتیاد ایران و جمعیت احیای انسانی کنگره 60 مورد بررسی قرار گرفتند. در بدو ورود پس از اخذ رضایت نامه از بیماران، اطلاعات دموگرافیک بیماران ثبت و در صورت عدم ابتلا به بیماری های قلبی، ریوی، کبدی، کلیوی، دیابت و انواع بدخیمی ها، عدم مصرف منظم داروها به ویژه استاتین ها، مهار کننده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین، آنتاگونیست های گیرنده آنژیوتانسین، آنتی اکسیدان ها و نیتریت ها، عدم ابتلا به لاغری یا چاقی (با محاسبه bmi) و عدم اعتیاد به الکل و سایر مواد غیر قانونی، 10 میلی لیتر نمونه خون وریدی پیش از انجام هرگونه اقدامات درمانی از بیماران به منظور بررسی اوره، کراتینین، قند خون، سدیم، پتاسیم، هموگلوبین، هماتوکریت، تعداد پلاکت، تعداد گلبول های سفید خون و ارزیابی پارامترهای استرس اکسیداتیو در پلاسما (شامل ظرفیت تام آنتی اکسیدانی پلاسما به روش ferric reducing ability of plasma و سنجش میزان پراکسیداسیون لیپیدی پلاسما به روش thiobarbituric acid) تهیه شد. از 15 داوطلب مرد سالم نیز به عنوان گروه کنترل، اطلاعات دموگرافیک تهیه و جهت بررسی شاخص های استرس اکسیداتیو گفته شده و مقایسه آن با گروه مورد، 10 میلی لیتر نمونه خون وریدی گرفته شد. اطلاعات به دست آمده پس از جمع آوری، توسط برنامه نرم افزار19 spss version مورد آنالیز قرار گرفت و 0.05> p به عنوان سطح معنی داری اختلاف ها در نظر گرفته شد. مقایسه میانگین ظرفیت تام آنتی اکسیدانی پلاسما دربین گروه کنترل و مورد، کاهش معنی داری را در گروه مورد نشان می دهد ( p=0.00). تفاوت معنی داری میان گروه کنترل و مورد در میزان پراکسیداسیون لیپیدی پلاسما مشاهده نشد ( p=0.424). رابطه معنی داری میان مدت زمان سابقه سوء مصرف مت آمفتامین و میزان مت آمفتامین سوء مصرف شده در روز با میزان پراکسیداسیون لیپیدی پلاسما و ظرفیت تام آنتی اکسیدانی پلاسما مشاهده نشد (p>0.05). بنابراین سوء مصرف مزمن مت آمفتامین با کاهش ظرفیت تام آنتی اکسیدانی پلاسما همراه بوده و می تواند باعث برهم خوردن سیستم تعادلیpro-oxidant/antioxidant در افراد سوء مصرف کننده این ماده محرک شود. این یافته می تواند به عنوان یک هدف در دارودرمانی این بیماران مطرح باشد.