تغییر ساختار امنیتی عراق در دوران صدام و پس از آن

ساختار امنیتی عراق در دوران صدام دچار تحولات اساسی گشت؛که می توان به گسترش ارتش از نظر کمی و کیفی همچنین استفاده از سلاح های شرقی و غربی در آن اشاره کرد؛صدام سعی کرد که مشکلات ژئوپولیتیکی عراق را به جای استفاده از روشهای دیپلماتیک و تعامل با همسایگان از طریق نظامی و قوه قهریه حل کند و در این راستا به کشورهای ایران و کویت حمله کرد.علاوه بر این با استفاده از سازمانهای اطلاعاتی و امنیتی و ارتش ، مخالفین داخلی را به شدت سرکوب کرد؛ این گسترش چشمگیر ارتش و سرکوب داخلی منجر به بقای صدام نشد و در نهایت با حمله آمریکا در سال 2003 میلادی ساقط شد. در دوره پس از سقوط صدام ، آمریکاییها به دنبال آرام سازی و تسلط کامل بر عراق بودند در گامهای اولیه ارتش بعث را منحل کردند ولی پس از مدتی خود به احیای ساختارهای نظامی امنیتی عراق پرداختند و ارتش و پلیس جدید عراق را بنیان نهادند.تفاوت عمده ی قوای عراق جدید با دوره قبل در این بود که به جای نگاه به بیرون از مرزها اولویت اصلی آنان تسط بر اوضاع داخل و مبارزه با تروریسم بود. در کنار ارتش عراق ، قوای نظامی دیگری نظیر نیروهای پیش مرگ، جیش المهدی و شوراهای بیداری نیز وجود دارند که خود این جریانات گاهاً می توانند مخل امنیت عراق باشند. عراق جدید با چالشهای جدی از جمله مسائل قومی ، مذهبی ،ژئوپولیتیکی ، اقتصادی ،جدایی طلبی، تروریسم و نیروهای شبه نظامی متعلق به احزاب و قومیت ها روبرو است و در نهایت عراق در صورت تسلط بر اوضاع کنونی جهت رفع مشکل ژئوپولیتیکی خود می تواند به حسن رابطه و تعامل به جای نزاع و درگیری به عنوان راه حل غلبه بر این مشکل جهت صدور نفت و واردات توجه خاص داشته باشد.