مدلی برای انتخاب تامین کننده و تخصیص سفارش در زنجیره ی تامین در شرایط عدم قطعیت (اطمینان)

در سالهای اخیر زنجیره ی تامین و برنامه ریزی در آن تبدیل به موضوعی مهم و جذاب شده است. از طرفی محیط پرتلاطم و وجود عدم اطمینان, منجر به افزایش ابهام در برنامه ریزی ها و تصمیمات مرتبط در زنجیره ی تامین گردیده است. بررسی ها نشانگر آن است که انواع مختلف و متفاوتی از عدم اطمینان وجود دارد که مدیریت آنها نیازمند ابزارها و رویکردهای متفاوتی است. هدف این تحقیق ارائه ی مدلی برای انتخاب تامین کننده و تخصیص سفارش در زنجیره ی تامین با مد نظر قرار دادن ماهیت چند معیاره ی مساله، مد نظر قرار دادن مدیریت موجودی، و لحاظ عدم قطعیت (اطمینان) در مساله است. به منظور تحقق این هدف، محقق شرکت بهمن موتور را به عنوان بستر تحقیق انتخاب نموده است. بنابراین مساله ی اصلی این تحقیق برنامه ریزی تامین و تخصیص سفارش در شرکت بهمن موتور (در شرایط وجود چند کالا، چند تامین کننده، چند دوره، و وجود تخفیف افزایشی), جهت حصول به میزان مطلوب سفارش از هر تامین کننده در طی هر دوره به نحوی است که هزینه های مرتبط شامل هزینه های خرید, سفارش, نگهداری, و کمبود در شرایط وجود تخفیف افزایشی و مجاز بودن مازاد و کمبود حداقل گردد. همچنین اهداف دیگری چون حداقل نمودن زمان انتظار در تحویل, حداقل نمودن اقلام ردی, و حداکثرنمودن تابع مطلوبیت (شامل تلفیق 20 معیار منتخب) نیز در مساله لحاظ و مد نظر قرار گرفته است. ابزار مورد استفاده جهت دستیابی به اهداف مد نظر نیز برنامه ریزی غیرخطی (تبدیل شده به خطی) چند هدفه مختلط صحیح بوده است. در ادامه و به منظور لحاظ عدم اطمینان موجود در فرآیند ارزیابی و انتخاب تامین کننده, از دو نوع رویکرد بهینه سازی استوار استفاده شد. در رویکرد اول, مساله ی بهینه سازی استوار با رویکرد مبتنی بر سناریو و با مد نظر قرار دادن عدم اطمینان در پارامترهای تقاضا, هزینه ی ثابت سفارش, زمان انتظار تحویل, و کیفیت کالای تدارک شده توسط تامین کننده مدل و اجرا گردید. در رویکرد دوم نیز عدم اطمینان در متغیر طراحی, بدون مد نظر قرار دادن عدم اطمینان در پارامترها, مد نظر قرار گرفته و مدل با استفاده از الگوریتم ژنتیک حل گردید. در مدل مذکور, مساله نسبت به تغییر در متغیرهای طراحی مقاوم شده, به نحوی که با تغییر در فضای مساله, تغییر در تابع هدف اندک بوده و این امر منجر به کاهش نوسانات و در نتیجه مدیریت عدم اطمینان خواهد شد. بنابراین می توان مدل نمودن یکی از انواع مهم عدم اطمینان (یعنی عدم اطمینان در متغیر طراحی) را به عنوان یکی از مشارکت های مهم تحقیق حاضر نام برد.