بررسی اثر جیبرلین و نحوه استفاده از آن بر بهبود کیفیت بذرهای زوال یافته بابونه آلمانی

به منظور بررسی اثر هورمون جیبرلین ( غلظت و نحوه کاربرد ) بر بهبود کیفیت بذرهای زوال یافته بابونه آلمانی ( matricaria aurea ) آزمایش گلخانه ای انجام شد. آزمایش در شرکت گلخانه-ای صنعت سبز شیراز در سال 1390 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار و 44 تیمار انجام شد. پیری تسریع شده در چهار زمان صفر، 12، 24 و 36 ساعت و هورمون مورد استفاده جیبرلین در پنج غلظت صفر، 25، 50، 75 و 100 پی پی ام به دو روش پرایمینگ و اسپری بودند. اثر متقابل پیری تسریع شده و تیمار بذر با جیبرلین بر صفات سرعت سبز شدن، سرعت رشد گیاهچه، طول ریشه، تعداد ریشه فرعی و طول برگ معنی دار بود اما بر درصد سبزشدن، طول اندام هوایی، تعداد برگ، متوسط زمان سبزشدن و سرعت رشد نسبی معنی دار نبود. در روش پرایمینگ بیشترین میزان صفات درصد سبزشدن، سرعت سبزشدن، طول ریشه چه و بنیه بذر از تیمار جیبرلین ppm 75 و بذر پیر نشده ( شاهد ) مشاهده شد اما حداکثر مقدار صفات دیگر ( طول برگ، سرعت رشد گیاهچه، تعداد ریشه های فرعی، وزن تر، وزن خشک، شاخص سبزینگی و نسبت طولی ریشه به اندام هوایی ) از تیمار جیبرلین ppm 75 و در بذرهای 24 ساعت پیر شده مشاهده شد. در روش اسپری بیشترین میزان صفاتی چون درصد سبزشدن، سرعت سبزشدن، طول ریشه چه، نسبت طولی ریشه به اندام هوایی و بنیه بذر از تیمار جیبرلین 75 و بذر پیر نشده ( شاهد ) ملاحظه شد ولی بر صفات دیگر ( طول برگ، وزن تر و شاخص سبزینگی ) تیمار جیبرلین ppm 75 و بذرهای 12 ساعت پیر شده تیمار بهتر بود. از بین تیمارهایی که به روش پرایمینگ اعمال شد، هیدروپرایمینگ و پرایمینگ با جیبرلین ppm 75 بیشترین تأثیر را بر طول برگ، طول ریشه، سرعت رشد گیاهچه، سرعت رشد نسبی، وزن تر، وزن خشک و شاخص بنیه داشتند. همچنین از بین تیمارهایی که به روش اسپری اعمال شدند، اسپری کردن با جیبرلین ppm 50 بیشترین تأثیر را بر تمام صفات به جزء طول اندام هوایی و شاخص بنیه داشت. به طور کلی اسپری کردن بذر با جیبرلین سبب افزایش در کیفیت و بنیه شد. پیری زودرس به جزء طول اندام هوایی، نسبت طولی ریشه به اندام هوایی و شاخص سبزینگی بر سایر صفات اثر معنی داری را داشت و سبب کاهش کیفیت بذر شد. اثر متقابل تیمار بذر با جیبرلین و پیری تسریع شده در تمام صفات در بذرهای پیر نشده و پیر شده (12 ساعت ) بیشتر تأثیر داشت.