نحوه انتشار فسفر در منابع آب زیرزمینی (مطالعه موردی اراضی شالیزاری شمال کشور)

امروزه با توسعه اقتصادی جوامع و رشد روزافزون جمعیت همواره بشر به منابع غذایی بیشتری برای ادامه حیات نیازمند می باشد. در این راستا بشر نسبت به توسعه کشاورزی و استفاده از کودهای شیمیائی در مزارع اقدام می کند. استفاده از کودهای فسفره در شالیزارها که کشت در آنها در برخی مواقع به صورت غرقابی صورت می گیرد، سبب انحلال این کودها در آب و نفوذ آلاینده به آب های زیرزمینی می شود. در این پژوهش ابتدا به بررسی اثرات زیست محیطی آلودگی آب های زیرزمینی و عوامل فسفره شدن آب های سطحی و زیرزمینی پرداختیم و سپس با معرفی مدل شبیه سازیleachn جابجایی فسفر در خاک و آب مورد توجه قرار گرفت. با تعریف سناریوهای مختلف و انجام آنالیز حساسیت، جابجایی فسفر در شرایط مختلف خاک و آب را مورد بررسی قرار دادیم. با انجام این پژوهش مشخص شد مدل می تواند مقادیر غلظت فسفر در عمق را با دقت خوبی اندازی گیری نماید به طوری که میزان خطای متوسط حاصل از مدل سازی برای پارامتر خروجی غلظت فسفر ???/?- می باشد. مقدار منفی در میزان خطا نشان دهنده آن است که مدل مقادیر را به صورت دست پایین محاسبه نموده است. همچنین ضریب همبستگی نتایج مدل سازی با دیتاهای واقعی ?.?? به دست آمد. در محاسبه میزان رطوبت نیز مشخص شد که شرایط مرزی تحتانی تاثیر زیادی در نتایج مربوط به رطوبت پروفیل دارد و مدل، شار رو با بالای زیاد و افزایش رطوبت خاک را نشان می دهد. همچنین با انجام آنالیز حساسیت مدل برای پارامتر خروجی غلظت فسفر مشخص شد که مدل نسبت به پارامتر هایی چون وزن مخصوص ظاهری و شرایط رطوبتی خاک حساسیت بالائی دارد در حالی که نسبت به ضخامت لایه ها و هدایت هیدرولیکی اشباع حساسیت کمی دارد. در انتها نیز با توجه به نتایج مدلسازی و نمودارهای حاصله از پیش بینی ها، راهکارهایی برای کاهش اثرات آلودگی فسفر در آب ارائه گردید.