تحلیل نگرش مردم شهرستان بویراحمد نسبت به تعاون و کارگروهی

تعاونی ها به عنوان بسترساز مشارکت در عرصه های مختلف اقتصادی- اجتماعی، از عالی ترین مظاهر تجلی مردم سالاری محسوب می شوند. بخش اول پژوهش حاضر با هدف بررسی اهمیت نسبی بخش های سه گانه ی اقتصادی کشور (دولتی، تعاونی و خصوصی) و انتخاب بخش بهینه و مطلوب بر اساس دیدگاه های اقتصادی، اجتماعی و مدیریتی انجام گرفت. داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه ای محقق ساخته از متخصصان علوم اقتصادی، علوم اجتماعی، ترویج کشاورزی و توسعه ی روستایی بدست آمد و با استفاده از نرم افزار expert choice مورد تحلیل قرار گرفت. بررسی سازه های موثر بر نگرش نسبت به تعاون، به برنامه ریزان جهت شناسایی تسهیل کننده ها و بازدارنده های شکل گیری و توسعه ی تعاونی ها کمک خواهد نمود. از این رو، بخش دوم مطالعه ی حاضر که به شیوه ی پیمایشی انجام گرفت، به تبیین روابط علّی میان مجموعه ای از سازه های موثر بر نگرش نسبت به تعاون و کار گروهی براساس نظریه ی عمل منطقی، نظریه ی رفتار برنامه ریزی شده و الگویی پیشنهادی پرداخته است. داده ها با استفاده از پرسشنامه ای ساختارمند از 486 نفر از ساکنان شهرستان بویراحمد بدست آمد که بر اساس جدول نمونه گیری پاتن به روش تصادفی طبقه بندی شده انتخاب شده بودند. پس از بررسی روایی صوری (با بکارگیری نظرات کارشناسان) و پایایی ابزار پژوهش (آلفای کرونباخ از 578/0 تا 961/0)، بررسی الگوی علّی به روش تحلیل مسیر صورت گرفت. نتایج بخش اول حاکی از آن است که در مجموع، برآیند دیدگاه همه ی متخصصان و تصمیم گیران بر نقش برجسته تر بخش تعاونی نسبت به بخش های خصوصی و دولتی در فرآیند توسعه اشاره دارد و برای بخش تعاونی، وزن و جایگاه بالاتری نسبت به دو بخش دیگر قائل هستند. یافته های پژوهش در بخش دوم حکایت از آن دارد که در هر سه الگوی مورد بررسی، قصد رفتاری پیش بینی کننده ی رفتار بوده و همچنین، رابطه ی علّی مثبت و معنی داری بین سازه های نگرش نسبت به تعاون، هنجارهای ذهنی و سودمندی با قصد پذیرش تعاون وجود دارد. افزون بر این، سازه های کنترل رفتاری محسوس، سودمندی تعاون، عزت نفس، تجربه ی تعاون، ارزشمندی تعاون و سن پاسخگویان، در مجموع 6/73 درصد از واریانس نگرش نسبت به تعاون و کار گروهی را تبیین می کنند. همچنین، برای اطمینان از درستی مدل ها، آزمون های برازندگی با استفاده از نرم افزار amos انجام گرفت. یافته ها نشان داد که با برقراری پیوند علّی بین هنجار ذهنی و رفتار پذیرش تعاون، برازش نظریه های عمل منطقی و رفتار برنامه ریزی شده به طور قابل قبولی بهبود یافت. همچنین، انجام یک سری اصلاحات در الگوی اولیه ی پژوهش حاضر، به برازش مناسب تر این الگو منجر شد به نحوی که سنجه های الگوی علّی نهایی به خوبی با داده های گردآوری شده برازش دارند. در نهایت برپایه ی نتایج پژوهش، الگوی پذیرش تعاون طراحی و پیشنهاد شده است که در بردارنده ی سازه های نگرش نسبت به تعاون، مزیت نسبی، امکان پذیری و سازگاری تعاون می باشد.