طراحی و تبیین مدل سازمان دورکار (مورد مطالعه؛ دانشگاه پیام نور)

شرایط حاکم در قرن بیست‏ویکم در حوزه‏های مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی بر این واقعیت دلالت دارد که سازمان‏های فعّال در عرصه بین‏المللی به منظور حفظ تعالی و سرآمدی خود و یا دست کم حفظ بقا و ماندگاری نیازمند اتخاذ رویکردهای مناسب و به جا می‏باشند. یکی از این رویکردهای مناسب با توجه به حرکت جامعه به سمت انقلاب فناوری، به‏کارگیری چهره نوظهور سازمان دورکار است. سازمان دورکار با توجه به مولفه‏های شش‏گانه ساختار، کارکنان، فناوری، وظایف، محیط و فرهنگ؛ درصدد است تا ضمن ارتقاء بهره‏وری، متناسب با ویژگی‏های بخش صنعت و خدمات، تعالی اثربخش شرکت‏ها و موسسات دولتی و خصوصی را رقم زند. در این پژوهش پس از مطالعه عمیق مبانی نظری، نسبت به استخراج کدها، تدوین مضمون‏های پایه، اکتشاف مضمون‏های‏سازمان‏دهنده و در نهایت طراحی مدل سازمان دورکار با استفاده از روش‏ کیفی تحلیل مضمون و روش کمّی مدل‏سازی ساختاری‏تفسیری (ism) با مشارکت صاحب‏نظران امر اقدام شد. سپس آزمون مدل (سنخیت‏سنجی) به کمک پرسشنامه محقق‏ساخته در دانشگاه پیام‏نور صورت گرفت، که از یک سو روایی آن از طریق خبرگان و هم‏خوانی با مبانی نظری و از سوی دیگر پایایی آن با ضریب آلفای کرون‏باخ برابر با «0.971» تأیید شد. یافته‏های تحقیق حاکی از این واقعیت است که دانشگاه پیام‏نور به جز مولفه فناوری، آن هم با حداقل امتیاز مکتسبه، در هیچ‏یک از پنج مولفه دیگر با مدل سازمان دورکار سنخیت نداشته و در این خصوص پیشنهاد می‏گردد مدیران و دست‏اندرکاران امر نسبت به تقویت زیرساخت‏های لازم برای هریک از مولفه‏ها با عنایت به مضمون‏های پایه و کدهای مستخرج از این تحقیق اقدام نمایند. همچنین محققان آتی می‏توانند دامنه آزمون مدل سازمان دورکار را از حیث موضوعی و موضعی در سازمان‏های دیگر گسترش دهند.