اثر شوری و الگوی کاشت بر خصوصیات مورفوفیزیولوِیکی و عملکرد ارقام گلرنگ

به منظور مطالعه اثر تنش شوری و الگوی کاشت بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی و عملکرد گلرنگ، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل رقم (اصفهان 14 و گلدشت) به عنوان فاکتور اصلی، سطوح شوری (4/0، 9/5، 3/7و 1/9 دسی زیمنس بر متر) به عنوان فاکتور فرعی و الگوی کاشت (درون جوی و روی پشته) به عنوان فاکتور فرعی فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که با افزایش شوری، خصوصیات رویشی گیاه (شاخص سطح برگ، ارتفاع بوته و تعداد شاخه فرعی) عملکرد دانه و اجزای آن (تعداد طبق در بوته، تعداد دانه در طبق، وزن طبق در بوته و وزن هزار دانه)، عملکرد بیولوژیک، درصد روغن، محتوی کلروفیل برگ و محتوی پتاسیم برگ و ریشه بطورمعنی داری کاهش و در مقابل شاخص برداشت، محتوی پرولین برگ، محتوی سدیم برگ و ریشه و همچنین نسبت سدیم به پتاسیم در برگ و ریشه بطورمعنی داری افزایش یافت. بیشینه عملکرد (43/2265 کیلوگرم در هکتار) در سطح 4/0 دسی زیمنس بر متر و کمینه آن (19/1559 کیلوگرم در هکتار) در سطح شوری 1/9 دسی زیمنس بر متر بدست آمد. رقم اصفهان 14 در مقایسه با رقم گلدشت به شوری متحمل تر بود و در همه سطوح دارای عملکرد دانه بیشتری بود. با افزایش شوری درصد روغن هر دو رقم کاهش یافت اما شدت این کاهش در رقم اصفهان 14 به میزان 7/22 درصد کمتر از رقم گلدشت بود.عملکرد دانه در الگوی کاشت درون جوی به میزان 7/4 درصد بیشتر از الگوی کاشت روی پشته بود. دستکاری در الگوی کاشت و انتخاب رقم مناسب دو عاملی هستند که می توانند اثر سوءشوری بر کاهش عملکرد دانه را تا حدودی جبران نمایند.