بررسیشخصیتومولفههایبهزیستیروانیومعنادرکارو سرم چربی خونبهعنوانهمبسته هایمدلتقاضا،کنترلدربین کارکنانیک سازمان خدماتی و یک شرکت صنعتی در اصفهان

چکیده پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بینطراحی شغل و سرم لیپید خون و مولفه های بهزیستی روانی درقالب دو پژوهش مجزا، در شرکت گازرسانی و شهرداری شهراصفهان انجام شد.در این پژوهش، در قسمت اول، به بررسی وجود همبستگی میان مولفه های بهزیستی روانی که شامل فرسودگی شغلی، خستگی، افسردگی و گرانباری شغلی است، با کلسترول افزایش یافته و تری گلیسیرید افزایش پرداخته شد و نقش تعدیلی عدم مطالبه کنترل – تقاضا را مورد بررسی قرار گرفت و در پژوهش دوم نیز به بررسی سرزندگی، معنا در کار، خوداثربخشی به عنوان همبسته های طراحی شغل پرداخت. جامعه آماری پژوهش اول، کلیه کارکنان شرکت گازرسانی اصفهان در سال1391و در پژوهش دوم، کلیه کارکنان معاونت های شهرداری اصفهان در سال 1391 بوده است.ابزارهای استفاده شدهدر پژوهش اول عبارت بودند از پرسشنامه فرسودگی شغلی مسلش(1993)، پرسشنامه خستگیشیروم(1981)، پرسشنامه گرانباری شغلیشیروم(1987)، و پرسشنامه ی طراحی شغل وال،جکسونومولارکی (1995) وچربی خون نیز به عنوان متغیر وابسته اندازه گیری شد. ابزارهای استفاده شده در پژوهش دوم نیز عبارت بودند از پرسشنامه ی خود اثر بخشی جونز، پرسشنامه ی شخصیتی گری- ویلسون(ویلسون، بارت و گری،1989)، پرسشنامه ی هدف در زندگی (کرامباف و ماهولیک،1969) و پرسشنامه ی سرزندگی (دسی و رایان، 1991) . نتایجدر پژوهش اول، نشان داد که بین همه متغیرهای روانشناختی این پژوهش (به جز متغیر شخصیت زدایی) در دو گروه طراحی شغل مناسب و نامناسب و بین متغیرهای پزشکی دو گروه تفاوت وجود دارد. همچنین در گروه با طراحی شغل نامناسب، میزان چربی خون بالاتری مشاهده شد. و در پژوهش دوم مشخص شد که طراحی شغل ارتباط بین خود اثر بخشی و بازداری، بین خود اثر بخشی و فعال سازی و همچنین بین معنا در کار و فعال سازی را تعدیل می کند. در تبیین یافته ها می توان گفت که تقاضای زیاد از فرد سبب ایجاد فرسودگی هیجانی در فرد می شود که فرسودگی نیز به نوبه خود، سبب افزایش در میزان چربی خون می شود. اما کنترل در شغل می تواند به عنوان یک سپر حمایتی عمل کرده و از فرد در برابر فرسودگی شغلی حمایت کند. همچنین در مقابل، افرادی که دارای نظام فعال ساز رفتاری فعال تری هستند، چون برانگیخته تر و برون گرا تر هستند و با احساسات مثبت، بیشتر واکنش نشان می دهند، در شرایط نامناسب کاری، سعی می کنند به طور فعالانه، این احساسات منفی را از بین ببرند. کلیدواژه ها: متغیرهای شخصیتی،معنا در کار،مولفه های بهزیستی روانی،چربی خون