ارزیابی فعالیت آنتی اکسیدانی، ضد باکتریایی و ضد قارچی عصاره های مختلف چهار گیاه بومی استان همدان

استان همدان از گذشته های خیلی دور یکی از قطب های گیاهان دارویی در ایران بوده است. در این تحقیق قسمت های مختلف چهار گیاه بومی استان همدان به نام های شکرتیغال شرقی، وسمه، سلمک کوهی و ورگ برای تعیین محتوای فنل و فلاونوئید کل، فعالیت مهار رادیکال آزاد dpph، فعالیت ضد باکتریایی و ضد قارچی، با استفاده از عصاره های متانولی و هیدروالکلی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که عصاره متانولی گیاهان محتوای فنل و فلانوئید بالایی دارند. بالاترین فعالیت مهار رادیکال آزاد dpph، در عصاره متانولی برگ و گل شکرتیغال شرقی مشاهده شد. بیشترین میزان فنل تام را عصاره متانولی برگ و ریشه وسمه نشان داد، در حالی که عصاره متانولی اندام هوایی ورگ بیشترین میزان فلاونوئید تام را داشت. فعالیت ضد باکتریایی در شرایط آزمایشگاهی علیه 14 سویه باکتری بیماری زای انسانی به روش انتشار در آگار و رقت لوله ای مورد ارزیابی قرار گرفت. در بین گیاهان مورد ارزیابی، عصاره هیدروالکلی برگ وسمه و عصاره متانولی اندام هوایی گیاه ورگ بهترین فعالیت ضد باکتریایی را از خود نشان دادند. کمترین مقدار mic و mbc مربوط به عصاره هیدروالکلی شکرتیغال شرقی، وسمه و سلمک کوهی و همچنین عصاره متانولی گیاه ورگ بود. فعالیت ضد قارچی در شرایط آزمایشگاهی علیه 4 قارچ بیماری زای گیاهی و 4 قارچ بیماری زای انسانی مورد ارزیابی قرار گرفت. در بین گیاهان مورد ارزیابی عصاره متانولی برگ و گل شکرتیغال شرقی بهترین فعالیت ضد قارچ های گیاهی را از خود نشان داد و عصاره متانولی اندام هوایی ورگ بهترین فعالیت ضد قارچ های بیماری زای انسانی را داشت. بررسی خاصیت ضد میکروبی این گیاهان نشان داد که عصاره متانولی بهتر از هیدروالکلی عمل نمود. با افزایش غلظت هر عصاره میزان بازدارندگی رشد باکتریایی افزایش یافت.