تحلیل منطقه ای هندسه هیدرولیکی در رودخانه های فصلی (مطالعه موردی: حوضه آبریز قره قوم خراسان رضوی)

یکی از مهم ترین بخش های حفاظت و ساماندهی رودخانه فهم چگونگی عملکرد آن با تغییرات جریان می باشد. هندسه هیدرولیکی ابزاری جهت کمی سازی این مفهوم است. دراین تحقیق ضمن معرفی روش تجربی و روش نظری دینگمن، از اطلاعات مقطع پر 51 مقطع عرضی، و حدود 5000 داده ی اندازه گیری شده در رودخانه های فصلی حوضه آبریز قره قوم، به منظور محاسبه روابط هندسه هیدرولیکی با دو روش مذکور استفاده شد. توان ها و ضرایب هندسه هیدرولیکی تعیین و در مثلث رادز جهت تحلیل وارد شد. نتایج نشان دهنده ی اختلاف بین نقاط تجربی و تحلیلی به دلیل استفاده روش تجربی از داده های زیاد با دبی پایین تر از مقطع پر و استفاده روش تحلیلی از خصوصیات مقطع پر است. روابط منطقه ای در این حوضه که در آن خصوصیات مقطع پر تابعی از مساحت حوضه است، تشکیل شد که رابطه عرض و مساحت مقطع پر مقدار ضریب رگرسیون حدود 0.64 را نشان دادند. همچنین روابط خصوصیات مقطع پر به عنوان تابعی از دبی مقطع پر نیز تشکیل شد که مساحت مقطع پر ضریب رگرسیون 0.86 را نشان داد. با ترکیب روشی تحلیلی و روش حدی حداکثر ظرفیت رسوب انتقالی که از مفاهیم اساسی در مهندسی رودخانه است، رویکردی جهت بررسی وضعیت پایدار کانال با توجه به کناره پایدار آن، با وارد کردن خصوصیات مقطع پر شامل (عرض، عمق، دبی، شیب و ضریب زبری) تعیین شد.