الگوی بهینه سیاست گذاری برای دستیابی به حمل ونقل پایدار شهری

حمل ونقل پایدار مجموعه ای از سیاست های یکپارچه و پویا و دستورالعمل های چند بعدی در راستای تامین اهداف اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی می باشد، به گونه ای که توزیع عادلانه و استفاده موثر از منابع جهت رفع نیازهای حمل ونقل جامعه و نسل های آتی را به همراه داشته باشد نیاز کلان شهرها به دستیابی به حمل و نقل پایدار امری اجتناب ناپذیر است. پژوهش حاضر به بررسی توسعه ی پایدار حمل ونقل می پردازد. جهت سنجش مدل حمل و نقل پایدار شهری از مدل سیستم پویایی استفاده شده است که در مقایسه با سایر مدل ها به واسطه ی در نظرگیری روابط علی- معلولی و بازخور میان متغیر ها و لحاظ نمودن تاخیر و یا اثرات غیر یکسان پارامترها در طول زمان، روش مناسبی برای ارزیابی های بلند مدت قلمداد می شود. به منظور مدل سازی سیستم پویایی از نرم افزار ونسیم استفاده شده و طی آن زیرمدل های اقتصادی، زیست محیطی و حمل و نقلی (با احتساب خصوصیات اجتماعی و کاربری زمین) ، مدل شده است. در این میان، شاخص هایی جهت ارزیابی سطح پایداری در حمل ونقل تدوین شده همچنین سیاست های نافذی که می تواند سبب بهبود این شاخص ها در دوره ی بلند مدت گردد در نظر گرفته شده است. در این مطالعه شهر مشهد به عنوان یکی از کلان شهرهای ایران جهت سنجش پایداری حمل ونقل شهری انتخاب و به 5 منطقه ترافیکی تقسیم بندی شده است. مدل حمل ونقل پایدار شهری بر اساس اطلاعات سال 1388 برای شهر مشهد پرداخت و اعتبارسنجی شده است. جهت دستیابی به پایداری حمل ونقل در دوره ی زمانی 20 ساله، 15 سناریو برای افق 1408 در مدل اعمال و نتایج آن در 10 شاخص ارزیابی شده است. در انتها، این سناریوها با استفاده از تحلیل همایی مورد سنجش قرار گرفته و بهترین سناریو برای دستیابی به حمل ونقل پایدار شهری در سال 1408 معرفی شده است.