تاثیر دایک ها و رگه های تاخیری بر تحول مجموعه پلوتونیک الوند

مجموعه پلوتونیک الوند شامل ماگماهایی با ترکیب متفاوت می باشد که در زمان های مختلف تزریق شده و باعث تشکیل سنگ های پلوتونیک با ترکیب متنوع، دایک های مافیک و دایک های فلسیک (پگماتیت ها و آپلیت ها) شده است. گرانیت های پورفیروئید بیشترین حجم توده پلوتونیک الوند را شامل می شوند و با توجه به شواهد صحرایی و شیمی سنگ ها، این گرانیت ها در دو مرحله تزریق شده اند. دسته ای از دایک های فلسیک (آپلیت ها و پگماتیت ها) درون توده نفوذی (تبلور در مراحل پایانی سرد شدن ماگما) و دسته ای دیگر در سنگ های دگرگونی تزریق شده اند. پگماتیت ها و آپلیت ها بر اساس ترکیب کانی شناسی به پگماتیت های تورمالین-گارنت-موسکویت دار، آلومینیوسیلیکات دار، تورمالین دار و میکا دار و آپلیت های تورمالین دار، گارنت-دار و تورمالین-گارنت-موسکویت دار و از لحاظ ژئوشیمیایی به پگماتیت ها و آپلیت های سدیک و پتاسیک تقسیم می شوند. سنگ های میزبان و دایک های مافیک با ظاهری تیره رنگ، ساخت توده ای و پورفیری به همراه کانی های پلاژیوکلاز، آمفیبول و پیروکسن که در بعضی از آنها درشت بلور کوارتز وجود دارد، دیده می شوند. با این حساب دایک های مافیک-حدواسط منطقه تاریک دره و چشمه قصابان توانسته اند در سنگ میزبان هایی با ترکیب متفاوت (مافیک-حدواسط-اسیدی) نفوذ کنند که این امر باعث تغییراتی در ترکیب شیمی بعضی از آنها شده است. بر اساس مطالعات پتروگرافی، کانی شناسی و ژئوشیمیایی قسمت های اصلی توده گرانیتوئیدی به تیپ s تعلق دارد. از لحاظ ویژگی های ژئوشیمیایی به سری کالک آلکالن غنی از پتاسیم و از نظر درجه اشباع آلومین به سری پرآلومین تعلق دارد. این توده در عناصر nb، ta، ti، y، hf، zr و hree تهی شدگی و در عناصر lil و lree غنی شدگی نشان می دهد که شبیه به توده های زون فرورانش حاشیه قاره ها می باشد. دایک های فلسیکی که درون گرانیت های پورفیروئید نفوذ کرده اند ،حاصل تفریق بوده و به سری کالک آلکالن تعلق دارند. این دایک ها از نظر درجه اشباع آلومین در محدوده پرآلومین قرار می گیرند. دایک های مافیک موجود در منطقه نیز دارای تیپ i بوده و به سری کالک آلکالن، و تولئیتی و متاآلومین تعلق دارند. بر اساس مطالعات ژئوشیمیایی عناصر کمیاب بر روی نمودارهای عنکبوتی،کلیه دایک های فلسیک و مافیک و سنگ میزبان مافیک در عناصر nb، ta، ti، y، hf، zr و hree تهی شدگی و در عناصر lil) ،k, rb, cs) و lree غنی شدگی نشان می دهند که بیانگر محیط فرورانش (فرورانش پوسته اقیانوسی نئوتتیس به زیر زون سنندج-سیرجان) می باشد. در واقع آنومالی منفی نشان دهنده محیط کالک آلکالن قوسی در ارتباط با فرورانش و آنومالی مثبت در دایک های مافیک نشان دهنده تحرک عناصر در زون فرورانش توسط سیالات آبگون و در دایک های فلسیک نشان دهنده نقش پوسته در تحول آنهاست. با توجه به نمودار اکسیدهای اصلی و عناصر کمیاب در مقابل سیلیس و نمودارهای عنکبوتی می توان استنباط کرد که این دایک ها در اثر فرایند تبلور تفریقی حاصل شده اند و با سنگ های مافیک-حدواسط منطقه هم منشاٌ می باشند. براساس آنالیزهای انجام شده گارنت های موجود در پگماتیت ها از نوع آلماندن و اسپسارتین می باشند ( sps61.5- alm34.6-grs3.1-prp0.8). بیوتیت های موجود در آپلیت ها، کوارتزمونزودیوریت و الیوین گابرو از نوع سیدروفیلیت و میکای سفید موجود در پگماتیت و آپلیت منطقه در محدوده بین موسکویت و سلادونیت قرار می یرند. پلاژیوکلازهای موجود در پگماتیت ها، آپلیت ها و کوارتزمونزودیوریت از نوع غنی از آلبیت برای پگماتیت ها و آپلیت ها، و از نوع الیگوکلاز برای کوارتزمونزودیوریت بوده که به ترتیب دارای (%98-95ab=)، (%93-87ab=) و (%71-70ab=) می باشند. پتاسیم فلدسپارهای موجود در پگماتیت ها دارای ناخالصی آلبیت تا حدود 50% می باشند. آلانیت های موجود در پگماتیت ها از نوع غنی از ce می باشند.