ارزیابی فیلم زیست نانوکامپوزیت ژلاتین-نانوذرات کیتوزان در افزایش زمان ماندگاری فیله تازه ماهی قزل آلای رنگین کمان (oncorhynchus mykiss)

در این تحقیق، ابتدا روغن پونه کوهی با روش دو مرحله ای امولسیون روغن در آب و ژل شدن یونی کیتوزان با سدیم تری پلی فسفات (tpp) با موفقیت به داخل نانوذرات کیتوزان کپسوله شد که به وسیله آزمونهای ft-ir، tga و xrd تایید گردید. نانوذرات به دست آمده دارای توزیع یکنواخت و شکل کروی با دامنه اندازه ذره ای 80-40 نانومتر بودند که نتایج بدست آمده از sem و afm موید آن است. در ادامه، فیلم های خوراکی ژلاتین، کیتوزان و کامپوزیت ژلاتین-کیتوزان با سه نسبت مختلف (60:40، 70:30 و 80:20 کیتوزان: ژلاتین) تهیه شد و نتایج نشان داد که فیلم کامپوزیت ژلاتین-کیتوزان با نسبت 60:40 دارای نفوذپذیری کمتر در مقابل بخار آب و نیز حلالیت کمتری در آب است. سپس با هدف بهبود ویژگی های فیزیکی-شیمیایی فیلم های بر پایه ژلاتین ماهی و نیز ایجاد خواص ضد میکروبی، فیلم های زیست نانوکامپوزیت ژلاتین-نانوذرات کیتوزان حاوی روغن پونه کوهی با ترکیب 4 سطح نانوذرات کیتوزان (2، 4، 6 و 8? وزنی/وزنی) و 3 سطح روغن پونه کوهی (4/0، 8/0 و 2/1% وزنی/حجمی) تهیه گردید. نتایج نشان داد که اضافه نمودن نانوذرات کیتوزان به فیلم ژلاتین موجب بهبود خواص مکانیکی و کاهش نفوذ پذیری به بخار آب بویژه در سطح 6% (وزنی/وزنی) نانوذرات شد. اضافه نمودن روغن پونه کوهی به ویژه در سطح 8/0% بطور معنی داری نفوذپذیری فیلم نانوکامپوزیت (6%، وزنی/وزنی) را در برابر بخار آب کاهش داد اما حلالیت فیلم افزایش پیدا کرد (05/0>p). به لحاظ خواص ضد میکروبی، فیلم نانوکامپوزیت حاوی 2/1% روغن پونه کوهی اثر مهارکنندگی خوبی بر روی هر 4 گونه باکتری listeria monocytogenes،escherichia coli ، staphylococcus aureus، bacillus subtilis داشت. در مرحله پایانی تحقیق حاضر، کاربرد پوشش های ژلاتین-6% نانوذرات کیتوزان حاوی2/1% روغن پونه کوهی بر روی افزایش زمان ماندگاری فیله ماهی قزل آلای رنگین کمان در دمای یخچال مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش های شیمیایی، میکروبی و حسی صورت گرفته طی 16 روز دوره نگهداری نشان دهنده این بود که فیله های ماهی پوشش داده شده با محلول ژلاتین- نانوذرات کیتوزان حاوی روغن پونه کوهی کمترین مقادیر پراکساید، اسید های چرب آزاد، تیوباربیتوریک اسید، بازهای ازته فرار، بار میکروبی کل و سرمادوست را در مقایسه با سایر تیمار ها بخصوص تیمار شاهد طی دوره نگهداری نشان دادند (05/0> p). بر اساس نتایج میکروبی زمان ماندگاری فیله قزل آلای رنگین کمان بدون پوشش و پوشش داده شده با ژلاتین و ژلاتین- نانوذرات کیتوزان تقریبا 7-6 روز می باشد در حالیکه پوشش ژلاتین-نانوذرات کیتوزان حاوی روغن پونه کوهی زمان ماندگاری فیله ماهی را به 10-8 روز افزایش داد.