تحلیل سینوپتیک سیستم های موجد گرد و غبار در استان کرمانشاه در بازه ی زمانی 1987-2010

چکیده پدیده گرد وغبار یکی از مهم ترین مخاطرات طبیعی چند سال اخیر استان کرمانشاه است که بسیاری ازمکانیزم های اجتماعی ، اقتصادی و حتی اداری این منطقه را دچار اختلال نموده است. دراین تحقیق وضعیت گردوغبار استان کرمانشاه در9 ایستگاه سینوپتیک کرمانشاه ، کنگاور ،روانسر، اسلام آباد غرب ،سرپل ذهاب سرارود، سنقر، گیلان غرب وقصر شیرین از نظرآماری و الگوهای گردشی در طی دوره ی 1987-2010 مورد بررسی قرارگرفته است. بعد از تجزیه و تحلیل آماری داده ها، مشخص گردید که سال 9 200 در بازه ی زمانی مورد مطالعه دارای بیشترین تعداد روزهای گرد و خاکی بوده است.در طی این دوره بین ماههای سال نیزماه جولای بیشترین و ماه دسامبر کمترین میزان رخداد گرد و خاک را داشته اند. بررسی الگوهای همدیدی روزهای گرد و غباری نشان داد که الگوهای این روزها به 2 گروه زمستانی و تابستانی تقسیم می شوند. مدل کلی آرایش الگوهای ایزوباری روزهای گرد و غباری تابستانه به صورت میدان کم فشار با زاویه-ی تند است که معمولاً رأس آن در شرق دریای مدیترانه و جنوب دریای سیاه قرار دارد و از شمال و شرق تحت تأثیر پرفشار آسیائی و در غرب آن تحت تأثیر پرفشار اروپائی قرار داشته و مهم ترین سامانه ی درون آن کم فشار پاکستان است که از جنوب شرق به شمال غرب قرار می گیرد. بررسی الگوهای همدید نشان می دهد که سامانه-های موجد گرد و خاک 3 تا 5 روز بیشتر عمر ندارند، بنابراین پایش گرد و خاک در ایستگاه ها یا در محل به دلیل استقرار طولانی مدت مانع نیست بلکه همان گونه که گفته شد در اثر توالی سامانه های ورودی می باشد.پس از بررسی نقشه ها و الگوهای روزهای گرد و غباری آن ها را در 4 مدل آرایشی پربندی قرار دادیم که عبارتند از مدل ساراتف، ساراتف-اسکاندیناویائی، اسکاندیناویای قطبی و سایبری شمالی. بررسی تصاویر ماهواره ای نشان داد که منشاء گرد و غبار استان کرمانشاه غرب عراق، جنوب عربستان و جنوب شرق سوریه و شمال شرق عراق و تا حدودی شمال شرق آفریقا است. کلمات کلیدی: سینوپتیک، کرمانشاه، گرد و غبار