اثر تیمارهای مختلف پرایمینگ بر جوانه زنی و رشد اولیه کاج تهران (pinus eldarica d. don.) در شرایط تنش های شوری و خشکی

به منظور بررسی تأثیر تکنیک های مختلف پرایمینگ روی جوانه زنی و رشد اولیه بذر کاج تهران (pinus eldarica d.don)، 8 آزمایش بصورت فاکتوریل و در قالب طرح کامل تصادفی انجام گردید. اثرات اسموپرایمینگ (با پتانسیل های اسمزی 2-، 4-، 6- و 8- بار پلی اتیلن گلایکول 6000)، هالوپرایمینگ (با پتانسیل های اسمزی 2-، 4-، 6- و 8- بار کلرید سدیم)، پرایمینگ هورمونی (با محلول های 5/0، 1 و 2 میلی مولار اسید سالیسیلیک) و هیدروپرایمینگ (با آب مقطر)، همگی بمدت 72 ساعت مطالعه گردید. آنگاه تنش خشکی (با پلی اتیلن گلایکول 6000) و تنش شوری (با کلرید سدیم)، هر دو با پتانسیل های اسمزی 0، 2-، 6-، 10- و 14- بار و با 3 تکرار در محیط ژرمیناتور در دمای 5/0 ± 20 درجه سانتی گراد، با شرایط 8 ساعت تاریکی، 16 ساعت روشنایی، شدت نور 3000 لوکس و رطوبت نسبی 65 درصد به مدت 40 روز اعمال گردید. نتایج تجزیه واریانس مشخصه های درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، قدرت جوانه زنی، شاخص بنیه، طول گیاهچه و وزن خشک گیاهچه در تمامی آزمایش ها نشان داد که تیمار پرایمینگ، تنش و اثر متقابل آن ها روی تمامی شاخص های مورد بررسی اثر معنی دار داشتند. مقایسه میانگین ها نشان داد که بطور کلی اعمال تکنیک های مختلف پرایمینگ نسبت به شاهد اثرات تنش خشکی و شوری را کاهش دادند. به طوری که جوانه زنی بذرهای پرایم نشده در تنش خشکی و شوری بیشتر از سطح اسمزی 6- بار متوقف گردید ولی جوانه زنی بذرهای پرایم شده تا سطح اسمزی 14- بار ادامه یافت. مقایسه میانگین شاخص های جوانه زنی و رشد اولیه در انواع پرایمینگ تحت سطوح اسمزی تنش خشکی و شوری حاکیست که به ترتیب پرایمینگ هورمونی با غلظت 1 میلی مولار اسید سالیسیلیک و هیدروپرایمینگ بالاترین کارایی را در جهت افزایش صفات اندازه گیری شده و القاء مقاومت به هر دو تنش ذکر شده نشان دادند.