بررسی بخشی از الگوی بیان ژنتیکی متمایز در گوسفندان چند قلوزای شال

چکیده باروری یکی از صفات مهم اقتصادی در پرورش گوسفند می باشد که تحت تاثیر ژن های متعدد افزایشی یا بزرگ اثر می باشد. تحقیق حاضر با هدف دستیابی به عوامل ژنتیکی موثر در چند قلوزایی گوسفندان نژاد شال انجام شد. جهت انجام آزمایش با برسی شجره گوسفندان ایستگاه شال قزوین، حیواناتی که در شجره آنها رکورد چند قلوزایی به ثبت رسیده و خود چند قلوزا بودند به عنوان نمونه های چند قلوزا و حیواناتی که در شجره آنها چند قلوزایی مشاهده نشده و خود تک قلوزا بودند به عنوان شاهد انتخاب شدند. بطور کلی آزمایش در دو بخش انجام گردید. در بخش نخست به منظور بررسی بیان ژن های کاندید lhr، wnt10b، bax، cyp19a1 و tp53، rna هر دو گروه استخراج شده و بعد از ساخت cdnaنمونه ها، بیان ژن به روش sqrt-pcr مورد بررسی قرار گرفت. در بخش دوم با استفاده از روش ddrt-pcr اقدام به بررسی تفاوت بیان ژنتیکی بین دو گروه گوسفندان چند قلوزا و تک قلوزا در سطح ترانسکریپتوم گردید. در این تکنیک از پرایمر oligoa پایین دست در ترکیب با 10 پرایمر بالا دست با نام پرایمر های اختیاری استفاده گردید و در نهایت محصولات pcr بر روی ژل اکریلامید مشاهده شده و باند های با بیان متفاوت تعیین توالی شدند. نتایج بخش اول مشخص کرد که ژن tp53 در حیوانات تک قلوزا تکثیر شده است که نشان دهنده بیان بالای این ژن در این حیوانات می باشد. حضور نسخه های ژن باعث به راه افتادن چرخه مرگ سلولی و احتمالا کاهش یافتن تمایز بافتی در تخمدان می شود. از طرفی عدم بیان ژن فوق در نمونه های چند قلوزا احتمالا سبب تمایز بافتی بیشتر و تعداد فولیکول به بلوغ رسیده بیشتر در بافت تخمدان می شود. نتایج بخش دوم تحقیق مشخص نمود که یکی از نسخه های ژنی حاصل از ترکیب پرایمری oligoa و arbi-a09 با ژن fecb، که عامل اصلی در چند قلوزایی حیوانات مختلف خصوصا گوسفندان مرینو بوده، شباهت توالی نشان می دهد. این ژن از مراحل اولیه فولیکولی تا زمان تخمکریزی در اووسیت و کومولوس گوسفندان چند قلوزای شال بیان داشته ولی در مقابل هیچ بیانی را در نمونه های تک قلوزا نشان نمی دهد. با توجه به نتایج تحقیق حاضر، بررسی ساختار نوکلئوتیدی ژن tp53 و fecb در گوسفندان شال جهت مشخص کردن تفاوتهای نوکلئوتیدی موثر در بیان متفاوت ژنی در تحقیقات تکمیلی می تواند در نظر گرفته شود.