حرکت جوهری نفس از منظر آیه الله جوادی آملی
پایان نامه
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام - دانشکده الهیات
- نویسنده اکرم عباسی
- استاد راهنما محمد مهدی گرجیان حسن معلمی
- تعداد صفحات: ۱۵ صفحه ی اول
- سال انتشار 1390
چکیده
رساله حاضر که موضوع حرکت جوهری نفس را از منظر حضرت استاد جوادی آملی مورد تدقیق و بررسی قرار می دهد، بر مبنای اصل اصیل حرکت جوهری بنا شده که مطابق آن، ذره ذره عالم هستی در سیلان بوده و جهان دم به دم نو می شود. نفس انسان به عنوان برترین موجود این جهان از این حرکت جوهری بی بهره نبوده و از بدو پیدایش، دائماً با خود و در خود گام می زند، از پوسته ی خویش بیرون آمده، پس از سپری نمودن مراحل آغازین وجود، به درگاه نفس ناطقه وارد شده و صاحب شریف ترین موجود این جهانی می گردد و آنگاه به سوی غایت و کمال خویش با سیلان جوهری اش روان می شود. نفس پس از ورود به نشئه ی پر تزاحم دنیا، با سرمایه های درونی اش که همانا دو بال نظری و عملی عقل او می باشد، در دورترین عوالم هستی سکنی گزیده و باید با تکاپو و حرکت اختیاری اش، به سوی مأوای دل آرامش گام بردارد. اگر چه نفس به عنوان موجودی مجرد می باشد، اما از آنجا که تجرد آن تام نبوده، با ماده در ارتباط است و غالباً افعال خویش را در عالم ماده و با ماده انجام می دهد، حرکت جوهری نفس مورد پذیرش بیشتری قرار می گیرد؛ اگر چه در رابطه با تکامل مجردات گروهی مخالفت می ورزند. برای تبیین این تکامل و حرکت، ابتدا مبانی بحث پیرامون حقیقت حرکت جوهری، نفس انسان و ویژگی های آن بسیار ضروری است. چرا که تنها با استمداد از این اصول و پایه ها می توان به اثبات حرکت در جوهر نفس انسان پرداخت. آنگاه باید اذعان داشت که دو بال رسش انسان که همانا شریعت الهی و دو قوه علمی و عملی نفس ناطقه است، در کمال و به غایت متعال رسیدن نفس ناطقه بسیار ضروری است و وصول به غایت و نهایت حرکت نفس که همان سعادت این حرکت شریف است و معرفت به این حرکت الهی و وصول به سعادت، بر شرافت بحث می افزاید. آنچه این رساله در پی آن است، تبیین حرکت تکاملی و صعودی انسان در نشئه دنیاست؛ هرچند نفس در نشآت دیگر نیز حضور و ظهور دارد و این نکته فی الجمله مورد قبول دیگران نیز می باشد. البته اینکه آیا نفس به نفسانیت خود در نشآت دیگر حضور دارد یا به انحاء دیگر وجودی، بحث جدی و مفصلی دارد که این نوشتار در پی آن نیست. واژگان کلیدی حرکت جوهری، نفس، عقل نظری، عقل عملی، شریعت
منابع مشابه
علم دینی از منظر آیت الله جوادی آملی
چکیده دیدگاه استقلال دو حوزهی علم و دین از یکدیگر بر آن است تا از یک سو به تعارض این دو حوزهی معرفتی پایان دهد و از دیگر سو، بر نقش علم در اداره عرصههای غیر اختصاصی دین تأکید ورزد. استاد جوادی آملی جداانگاری علم و دین را محصول تصوری ناصواب از علم و دین، و تبیین نسبت واقعی علم و دین را در گرو تعیین جایگاه عقل در درون هندسه معرفت دینی میدانند. در این دیدگاه عقل، همگام با قران و سنت، تأمین...
متن کاملعلم دینی از منظر آیت الله جوادی آملی
آیت الله جوادی آملی، متفکری است که با تکیه به مباحث مختلف سنت تفکر اسلامی (همچون فلسفه اسلامی و اصول فقه) تبیین خاصی از موضوع علم دینی ارائه می دهد. ایشان معتقدند که علم بما هو علم کشف واقع می کند و بدین رو آنچه واقعا علم است، اسلامی است، اما با بررسی وضعیت علم در دورهٴ جدید معلوم می شود که علوم جدید، واقعا و خالصا علم نیست؛ چرا که از فلسفه های الحادی تأثیر پذیرفته اند. به باور ایشان، اگر بخواه...
متن کاملعقل و نقل از منظر آیت الله جوادی آملی
چکیده روش شناسی علوم وابستگی تام دارد به نوع معرفت شناسی آن، زیرا معرفت شناسی تعیین کنندۀ ظرفیت و صورت بندی نظام دانایی و حیات اجتماعی در هر تمدن و فرهنگی است . تحصیل معرفت نسبت به دین، وابسته به بهره گیریِ هم زمان از تمام منابع معرفتی معتبر است؛ بنابراین عقل و نقل فقط با هم دیگر می توانند معرف گزاره ها و آموزههای اسلام و نیز حجت شرعی دین حنیف باشند. هیچ یک از این دو نمی تواند به تنهایی به ...
متن کاملپیامدهای کلامی حرکت جوهری نفس
حرکت جوهری از اصول بنیادی حکمت متعالیه است که آن را از دیگر مکاتب فلسفی متمایز میکند. نفس به جهت تعلّقی که با عالم طبیعت دارد، مشمول این حرکت میشود که بروز تحوّل و تغییر، آن را دور از واقع نمیسازد. این نظریه در معرفی و شناخت نفس انسان، بابی جدید را میگشاید که برای فلاسفۀ پیش از ملاصدرا مطرح نبوده است. تبیین علت قابلی دریافت وحی و نحوه تحقق معجزه و کرامت اولیای الهی در سایه این اصل صورت میگیر...
متن کاملمبناگرایی در اخلاق از دیدگاه آیت الله جوادی آملی
وجود قضایای بدیهی و ارجاع قضایای نظری به آنها (= نظریه مبناگرایی) از جمله مباحث مهم معرفتشناسی عام است. در معرفتشناسیِ اخلاق نیز، بهعنوان معرفتشناسیِ مقید یا مضاف، این پرسش مطرح است که آیا علم اخلاق از قضایای بدیهی برخوردار است؟ اگر پاسخ مثبت است وجه بداهت آنها چیست؟ و در ادامه، آیا علم اخلاق میتواند با این بدیهیات، قضایای نظری خود را اثبات کند و از علوم دیگر بینیاز باشد؟ تحلیل درست اینگون...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام - دانشکده الهیات
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023