بررسی تاثیر کشت ویژه گیاهان مناطق خشک بر روند بهسازی یک نمونه خاک شور و قلیایی در شرایط گلخانه ای

بخش قابل توجهی از ایران به خصوص مناطق خشک و نیمه خشک را خاکهای سدیمی و شور و سدیمی که خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و بیو لوژیکی مناسبی جهت تولید محصول ندارند و توان تولید محصول نیز در آنها کم می باشد، تشکیل می دهند. استفاده از مواد اصلاح کننده با منبع کلسیم که موجب جایگزینی با سدیم می شود در بهبود این گونه خاکها موفقیت آمیز خواهد بود. هدف از این تحقیق کارایی عملیات اصلاحی در بهبود شرایط خاک و عکس العمل دو رقم گیاه جو به این روش های اصلاحی می باشد. بدین منظور ابتدا خاک مورد نظر از ایستگاه تحقیقات بیابان زدایی شهید صدوقی جمع آوری شده و مشخصات آن در آزمایشگاه اندازه گیری گردید. روش های اصلاحی شامل آبشویی، گچ یک درصد و گچ دو درصد توام با کشت و یا بدون کشت گیاه، تیمارهای آزمایش را تشکیل داده که بر اساس طرح کاملا تصادفی و با 3 تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. دو رقم جو شامل ارقام پنج شوری و افضل جهت بررسی نقش گیاه در روند بهسازی خصوصیات خاک در نظر گرفته شدند. پس از طی مدت زمان لازم جهت اصلاح خاک، بذر دو رقم جو بر اساس نقشه طرح، در داخل خاک های مورد نظر کشت شده و عکس العمل گیاه نسبت به اصلاح کننده های مختلف خاک بررسی گردید. در حین و پس از انجام آزمایش صفاتی از قبیل ec ، sar ، ph خاک ، ارتفاع و وزن تر گیاه اندازه-گیری شد. داده های حاصل از آزمایش با استفاده از نرم افزار spss و به روش تجزیه ی واریانس یک طرفه تجزیه شدند. میانگین تیما رها با استفاده از آزمون چند دامنه ای دانکن مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. نتایج نشان داد، تاثیر تیمارهای مختلف روی میزان شوری و نسبت جذب سدیم در سطح یک درصد معنی دار می باشد. در مورد تاثیر تیمارهای مورد بررسی بر روی اسیدیته خاک (ph) این نتیجه بدست آمد که بین تیمارهای مورد بررسی تفاوت معنی داری از این نظر مشاهده نشد. با توجه به اینکه خاک اولیه از ph خیلی بالایی برخوردار نبود این امر منطقی به نظر می رسد. همه ی تیمارهای اصلاحی، شوری خاک را نسبت به خاک اولیه (شاهد) به میزان چشمگیری کاهش دادند و بین روش های اصلاحی، تفاوتی از نظر ec مشاهده نشد. افزودن گچ و اعمال آبشویی باعث کاهش چشمگیر sar خاک نسبت به خاک اولیه (شاهد) می گردد. همچنین افزودن گچ همراه با کاشت گیاه تاثیر بیشتری در کاهش sar به همراه دارد. یافته های تحقیق بیانگر آن است که بین روش های اصلاحی از نظر وزن تر گیاه تفاوت معنی داری مشاهده نشد. به طور کلی نتایج تحقیق نشان می دهد کاربرد روش های اصلاحی به کار رفته در این مطالعه،ec و sar خاک را نسبت به خاک اولیه (شاهد) به میزان چشمگیری کاهش داد. اما به دلیل اینکه میزان این دو پارامتر، به حد مطلوب رشد جو نرسید بر روی وزن جو اثر معنی داری را نشان نداد. کلمات کلیدی: جو، گچ، آبشویی، sar، ph ، اصلاح خاک