حکمت و اندرز در شعر قرن چهارم

پایان نامه
چکیده

شعر فارسی قرن چهارم هجری که به جرئت می توان آنرا رکن شعر فارسی به حساب آورد، آمیخته با حکمت و اندرز است تا جایی که می توان شعر این دوره را شعر حکمی و اندرزی و برخی از شاعران این عصر را حکیم نامید. ادبیات تعلیمی در همه ادوار شعر فارسی حضور داشته است تا بدانجا که این نوع ادبی در کنار سیطره ی ادبیات غنایی و حماسی نیز به نسبت قابل توجهی دیده می شود. اشعار شاعران این دوره که سرشار از معارف گوناگون از جمله حکمت و اندرز است، متاثر از کتابها و آموزه های دینی و اخلاقی قبل و بعد اسلام بوده و شاعران این دوره، چنین مقوله هایی را در آثار خود به خوبی پرورش داده اند و ارکان اساسی نکات اخلاقی جامعه ی بشری نظیر: یکتا پرستی، مرگ و معاد، نبوت، دعوت به فضایل اخلاقی، پرهیز از رذایل اخلاقی و عدالت را با زیبایی هر چه تمامتر به تصویر کشیده اند. در مجموع می توان حکمت عملی (تهذیب اخلاق، سیاست مدن: آیین کشورداری وتدبیر منزل) و حکمت نظری ای را که در سخن ابن مسکویه و به تبع آن در کلام خواجه نصیر طوسی بوده است، در شعر شاعرانی چون رودکی، کسایی، بوشکور بلخی و دقیقی طوسی بطور نسبی مشاهده نمود.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

موضوعات شعر نویسندگان در قرن چهارم بر اساس شعر صابئ

شعر نویسندگان در قرن چهارم ویژگیها و خصایصی دارد که با ویژگیهای شعر قرن همخوانی دارد، اما شهرت نویسندگی این شاعران مانع از این شده است که آنان در میدان شعر ظهور بیشتری داشته باشند و در زمره شاعران درجه اول قرار گیرند. این مقاله کنکاشی است در پدیده شعر نویسندگان که در عصر عباسی ظهور یافت و توانست هنر شاعری و نویسندگی را با هم جمع کند. در این مقاله برآنیم تا بر پایه شعر صابئ، شاعر نویسنده قرن چها...

متن کامل

بررسی تاریخ‌محور تحول موضوعات شعر تعلیمی قرن چهارم تا هشتم

یکی از انواع ادبی مهم که بخش‌های عظیمی از شعر فارسی را در بر گرفته، بیان مباحث اخلاقی در لابه‌لای اشعار است. در واقع کمتر شاعر و نویسنده‌ای هست که دغدغۀ تعلیمی و اخلاق‌آموزی نداشته باشد. این رویکرد در همان اشعار نخستین قرن سوم و چهارم رخ نموده است؛ به‌گونه‌ای که شهید بلخی در شعری که به نخستین غزل فارسی زبانزد است، بر اساس روایتی به پند غیرمستقیم روی می‌آورد. شعر قرن چهارم و پنجم هرچند بیشتر تغز...

متن کامل

بررسی تاریخ‌محور تحول موضوعات شعر تعلیمی قرن چهارم تا هشتم

یکی از انواع ادبی مهم که بخش‌های عظیمی از شعر فارسی را در بر گرفته، بیان مباحث اخلاقی در لابه‌لای اشعار است. در واقع کمتر شاعر و نویسنده‌ای هست که دغدغۀ تعلیمی و اخلاق‌آموزی نداشته باشد. این رویکرد در همان اشعار نخستین قرن سوم و چهارم رخ نموده است؛ به‌گونه‌ای که شهید بلخی در شعری که به نخستین غزل فارسی زبانزد است، بر اساس روایتی به پند غیرمستقیم روی می‌آورد. شعر قرن چهارم و پنجم هرچند بیشتر تغز...

متن کامل

آموزه‌های زهدی و اخلاقی در شعر قرن چهارم با تکیه بر اشعار کسایی

سابقة‌ ادبیات تعلیمی و پرداختن به شعر و نثر اخلاقی و حِکمی، به ایران دورة باستان و آثاری نظیر تعلیمات اخلاقی آیین زدتشت و اوستا برمی‌گردد. در عهد ساسانی، اندرزنامه‌هایی برای تبلیغ آموزه‌های اخلاقی نگاشته ‌شد. در دورة‌ اسلامی هم از سوی دانشمندان و ادیبانی نظیر ابن مقفع و مؤلف دینکرد، مباحثی از تعلیمات اخلاقی بیان‌‌ گردیده ‌است. همچنین در سروده‌های شاعران قرن سوم؛ یعنی پیشگامان شعر فارسی نیز کم و ...

متن کامل

آموزه‌های زهدی و اخلاقی در شعر قرن چهارم با تکیه بر اشعار کسایی

سابقة‌ ادبیات تعلیمی و پرداختن به شعر و نثر اخلاقی و حِکمی، به ایران دورة باستان و آثاری نظیر تعلیمات اخلاقی آیین زدتشت و اوستا برمی‌گردد. در عهد ساسانی، اندرزنامه‌هایی برای تبلیغ آموزه‌های اخلاقی نگاشته ‌شد. در دورة‌ اسلامی هم از سوی دانشمندان و ادیبانی نظیر ابن مقفع و مؤلف دینکرد، مباحثی از تعلیمات اخلاقی بیان‌‌ گردیده ‌است. همچنین در سروده‌های شاعران قرن سوم؛ یعنی پیشگامان شعر فارسی نیز کم و ...

متن کامل

بررسی شعر شیعی از قرن چهارم تا اوایل قرن هفتم

موضوع این تحقیق عبارت است از: بررسی شعر شیعی از قرن چهارم تا اوایل قرن هفتم؛ یعنی، دورانی که تسنّن، مذهب رایج و مورد حمایت حاکمان وقت در ایران بوده است. برای فراهم نمودن مجموعه ای منسجم از سیر شعر شیعی در این سرزمین، نگاهی به جامعه ایران در قرن های چهارم تا اوایل هفتم شده و ابعاد گوناگون آن بررسی شده است. در بُعد سیاسی، مشخص گشته که بعضی از حاکمان مانند سامانیان، بر عکس غزنویان و سلجوقیان نسبت به...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023