تاثیر دعا بر معرفت به خدا از منظر قرآن

پایان نامه
چکیده

چکیده یکی از مهم ترین مباحث معرفت شناسی این است،که خاستگاه معرفت کجاست؟ومعرفت برچه اموری مبتنی است؟چگونه ساحات درونی انسان اعم از ساحت عاطفی، ساحت معرفتی و ساحت ارادی بر یکدیگر تأثیرگذارند؟ آیا عوامل غیرمعرفتی مانند ایمان، تقوا، و همچنین فعل دعا به معنای ارتباط وجودی با خدا، بر معرفت فرد نسبت به خود، خدا و کل عالم هستی تأثیردارند؟ اگر چنین است، چگونگی این تأتیر، در معرفت به خدا چیست؟ این موضوع، از منظر قرآن موضوع مهمی است و بدان توجه شده است. در حقیقت، میل به معرفت نسبت به خداوند و گرایش به دعا، از امور حیاتی و سرنوشتساز است؛ و به جهت فقر وجودی، همزاد و همراه آدمی است. قرآن در بررسی ساحتهای وجودی انسان به دو ساحت طبیعی و فراطبیعی اشاره نموده است و تدبیر این ساحت جسمانی، توسط روح رحمانی، با سه قلمرو روح؛ یعنی عقل، عاطفه، اراده، صورت میگیرد. از سوی دیگر، شناخت تنها به حوزه منطق و استدلالهای عقلانی محدود نمیشود، بلکه بخش بزرگی از معارف آدمی در گِرو،کشش امیال شکل میگیرد. از دیدگاه قرآن وبسیاری از اندیشمندان ، ساحت عاطفی؛ یعنی ،گرایشات اعم از مثبت و منفی به مانند: دعا و گناه،درساختارِ باورهای عقیدتی انسان تأثیر دارند؛ یعنی هنگامی که عقاید گوناگون در انسان شکل میگیرند، میان احساسها و خواستههای او کشاکشی پیدا میشود؛ به گونه ای که شکل گیری معرفت در انسان متأخر از میلی می گردد،که او را بدان سوق می دهد. با بررسی ساحات وجودی انسان و معناشناسی مفاهیم دعا و معرفت، به روش تحلیلی و توصیفی، باب معرفتی جدیدی گشوده می شود. از آنجا که این میل به دعا، از ساحت عاطفی نشأت میگیرد ، بر فرآیند معرفت انسان در حوزههای مختلف، به ویژه درحوزه خداشناسی، اثرگذار است.درواقع اگر آینه دل در سایه دعا،تهذیب، مصفا شود، برای پذیرش معارف و تجلی اسماء الهی مستعد میگردد.غالب مفسران ،در تفسیر آیات دعا و معرفت، رابطه معیت بین خدا و دعاکننده را مساوق با قرب و اتصال میدانند، که این انس و قرب هنگام دعا، منشأ اثر و معرفت به اسماء خداست. بنابراین، با پذیرش تأثیر عواطف بر معارف، مقدمه پرداختن به نقش دعا در شناخت بیشتر اسماء و صفات پروردگار فراهم میشود و توجه به این امر در تربیت و سعادت انسان و هدایت جوامع بشری نقش بسزایی دارد.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی دعا از منظر کلام خدا

نویسنده در این مقاله که بیان توصیفی-تحلیلی و روش کتابخانه ای انجام گرفته در بررسی رسم دعا از منظر کلام خدا، در یک استقرای قرآنی ثابت نموده که سبک و سیاق ادعیه قرآنی از چنان لطافت هایی برخوردار است که حتی در موازنه با ادعیه غیر قرآنی و از سوی اولیای خدا بی نظیر است. حاصل مقاله پیش روی این شد که به طرز شگفت انگیزی افتتاح دعاهای قرآنی با دعاهای غیر قرآنی تفاوت معناداری دارد لذا در صحت و قوت برخی د...

متن کامل

بررسی دعا از منظر کلام خدا

نویسنده در این مقاله که بیان توصیفی-تحلیلی و روش کتابخانه ای انجام گرفته در بررسی رسم دعا از منظر کلام خدا، در یک استقرای قرآنی ثابت نموده که سبک و سیاق ادعیه قرآنی از چنان لطافت هایی برخوردار است که حتی در موازنه با ادعیه غیر قرآنی و از سوی اولیای خدا بی نظیر است. حاصل مقاله پیش روی این شد که به طرز شگفت انگیزی افتتاح دعاهای قرآنی با دعاهای غیر قرآنی تفاوت معناداری دارد لذا در صحت و قوت برخی د...

متن کامل

جایگاه دعا در تصویرهای گوناگون از خدا

انسان‌ها تصویرهای گوناگونی از خدا دارند و بر اساس آن تصویر، الگویی از رابطه را بین خود و خدا را پدید می‌آورند. در این مقاله، نُه تصویر از خدا را در فرهنگ اسلامی معرفی می‌کنیم و بعد بر اساس سه معیار سنخیت، شخصیت و نوع رابطه به بررسی جایگاه دعا در این تصویرها می‌پردازیم. این نُه تصویر عبارت‌اند از تصویر فیلسوفان، تصویر اشاعره، تصویر معتزله (شامل دو تصویر)، تصویر فقیهان، تصویر زاهدان، تصویر عارفان خ...

متن کامل

نقش خدا در تاریخ از منظر قرآن کریم

موضوع نقش ‏آفرینان در تاریخ، از گذشته ذهن اندیشمندان را به خود مشغول کرده است. کدام اراده ‏ها در به‎وجودآوردن حوادث و وقایع مأثرند؟ آیا جهان بر اساس برنامه‌ای ازپیش‏ تعیین‌شده از سوی خدا، به جلو می‌رود و انسان در تحولات آن تأثیری ندارد یا جز انسان کسی در تاریخ نقش‏ آفرینی نمی ‏کند یا... طیفی از دیدگاه‏ ها از قبول مطلق تا انکار مطلق «نقش خدا در تاریخ» قابل ردیابی است. این نوشتار در پی آن است که ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور مرکز - دانشکده علوم انسانی

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023