اثر مصرف مکمل زعفران بر سطوح گزانتین اکسیداز سرم طی فعالیت ورزشی شدید

چکیده : زمینه و هدف: فعالیت بدنی شدید می تواند سبب فشار اکسایشی در ورزشکاران شود، بنابراین مکمل یاری زعفران به خاطر داشتن ترکیبات ضد اکسایشی می تواند در ورزشکاران مفید باشد. بر این اساس این مطالعه با هدف تاثیر مکمل زعفران بر روی سطوح گزانتین اکسیداز و ظرفیت آنتی اکسیدانت تام سرم طی فعالیت ورزشی شدید انجام شد. مواد و روش ها: در یک مطالعه مداخله ایی 24 نفر دانشجوی مونث و سالم، سن 20 تا 23 سال رشته تربیت بدنی، به طور تصادفی در دو گروه 12 نفره کنترل و آزمایش مورد بررسی قرار گرفتند. ساکن بودن در خوابگاه های دانشجویی دانشگاه الزهرا (س) از معیار های ورود داوطلبین در این پژوهش بود. داشتن بیماری خاص، استعمال دخانیات و مصرف سایر مکمل ها از معیار های خروج از مطالعه بودند. پس از اخذ رضایت نامه از هر دو گروه اطلاعات عمومی و آنتروپومتری( قد و وزن) جمع آوری شد. پس از همسان سازی آزمودنی ها از لحاظ میزان فعالیت ورزشی ، از هر دو گروه نمونه های خونی در حالت ناشتا جمع آوری شد. سپس هر دو گروه یک نوبت آزمون وینگیت را با شدت 80 تا 90 درصد ضربان قلب بیشینه انجام دادند و بلافاصله پس از آن، از هر دو گروه خون گیری شد. سپس گروه تجربی کپسول مکمل زعفران ( کپسول با دوز 150 میلی گرم) را به مدت چهار هفته مرتب پس از وعده های غذایی نهار و شام دریافت کردند. پس از گذشت چهار هفته از هر دو گروه مجددا همانند مرحله اول نمونه های خونی در حالت ناشتا جمع آوری شد. سپس برای هر دو گروه یک نوبت آزمون وینگیت(wingate)با شدت 80 تا 90 درصد ضربان قلب بیشینه داده شد. بلافاصله پس از پایان آزمون از هر دو گروه نمونه های خونی گرفته شد. در نمونه های خونی مقادیر ظرفیت آنتی اکسیدانت تام(tac) و گزانتین اکسیداز (xox) تعیین شد. از آزمون آماری توصیفی، آزمون غیر پارامتریک کولوموگروف سمیرنوف (k-s) و آزمون t همبسته و تحلیل کوواریانس ( ancova) برای تحلیل داده ها استفاده شد. سطح معنی داری آماری برای کلیه آزمونها 5./.> p در نظر گرفته شد. با استفاده از نرم افزار کامپیوتری 16 spss و 2003 excel انجام شده است. یافته ها: مصرف چهار هفته مکمل زعفران همراه با فعالیت شدید، اثر معنی داری بر روی فعالیت آنزیم گزانتین اکسیداز سرم دارد و بر روی ظرفیت آنتی اکسیدانت تام سرم در هر دو گروه افزایش داشته ولی اثر معنی داری مشاهده نشد. هم چنین چهار هفته مکمل زعفران بر روی سطوح استراحتی گزانتین اکسیداز معنی دار نبود ولی بر روی ظرفیت اکسایشی تام در حال استراحتی و فعالیت سرم افزایش داشت اما معنی دار نبود. بحث و نتیجه گیری: یافته های به دست آمده از این پژوهش اخیر پیشنهاد می کند که مکمل زعفران توانائی زیادی در بهبود ظرفیت آنتی اکسیدانت بدن دارد و ورزشکاران می توانند از زعفران هنگام فعالیت ورزشی شدید برای بهبود دستگاه آنتی اکسیدانتی به عنوان یک مکمل گیاهی بی خطر استفاده کنند. واژگان کلیدی: مکمل زعفران، آنزیم گزانتین اکسیداز، ظرفیت آنتی اکسیدانت تام، فعالیت ورزشی شدید